578 μ.Χ Ιωάννης Δ΄ο Νηστευτής

               Καταγόμενος από την Κωνσταντινούπολη ο άγιος Ιωάννης ο Νηστευτής διέλαμψε στον πατριαρχικό θρόνο της, επί Τιβερίου (578-582) και Μαυρικίου (582-602). Στην νεανική του ηλικία ασκούσε το επάγγελμα το χαράκτη με μεγάλη ευσυνειδησία. Παράλληλα ζούσε καλλιεργώντας επιμελώς όλες τις αρετές. Ελκυσθείς από την αγιότητά του ο πατριάρχης Ιωάννης Γ΄ ο Σχολαστικός (565-577), τον χειροτόνησε διάκονο και του ανέθεσε την διανομή της ελεημοσύνης στους πτωχούς της Κωνσταντινουπόλεως.

               Την διακονία αυτή ο Ιωάννης την άσκησε με επιμέλεια και ευαγγελική αγάπη. Δεν διέκρινε αξίους και αναξίους. Όσο περισσότερο έδινε, τόσο περισσότερο γέμιζε και το βαλάντιό του από τις ευλογίες που έστελνε ο Θεός.

               Μετά την κοίμηση του πατριάρχου Ευτυχίου, τον Απρίλιο του 582, διάδοχός του εξελέγη ο Ιωάννης. Συνολικά δεκατρία χρόνια διετέλεσε ως πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, χωρίς ούτε στιγμή να χαλαρώσει  την αυστηρή του ασκητική ζωή. Γι’ αυτό και δικαίως του αποδόθηκε η επωνυμία του Νηστευτού. Αναφέρεται ότι επί έξι μήνες δεν ήπιε καθόλου νερό και για καθημερινή του τροφή είχε ένα μαρούλι και λίγο πεπόνι ή άλλα φρούτα. Όταν καμιά φορά κοιμόταν λίγο παραπάνω, την επόμενη μέρα αγρυπνούσε ολόκληρη τη νύχτα.

               Ο άγιος Ιωάννης, επιτέλεσε και πολλά θαύματα. Μεταξύ αυτών, θεράπευσε έναν τυφλό με την Θεία Κοινωνία, κόπασε με την προσευχή μία τρικυμία, θεράπευσε δε πολλές στείρες γυναίκες.

               Αγαπούσε τόσο πολύ τους φτωχούς, ώστε δεν δίσταζε να ζητά τακτικά δάνειο από τον βασιλέα Μαυρίκιο για να συνεχίζει μυστικώς το ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας. Μετά την κοίμησή του (595), ο Μαυρίκιος ζήτησε την περιουσία του Ιωάννου που είχε αφήσει ως ενέχυρο για τα πολλά δάνεια. Δεν βρήκε τίποτα όμως, παρά μόνο ένα τριμμένο μάλλινο ράσο. Συγκινημένος ο βασιλιάς έσχισε το χρεωστικό ομόλογο του αγίου και παρέλαβε τα μοναδικά του αποκτήματα στα ανάκτορα ως  ιερά κειμήλια.

               Σχετικά με τις εκκλησιαστικές ποινές ο Ιωάννης θέσπισε σοφό κανονικό, που βρίσκεται στο Πηδάλιο οι οποίοι χαρακτηρίζονται από πνεύμα επιείκειας και συγκαταβάσεως.  Αντί των πολλών χρόνων αποχής από την Θεία Κοινωνία προτιμά την άσκηση και την μετά δακρύων προσευχή.

            Το πόσο έλαμψε και σαν Πατριάρχης ο Ιωάννης, έχουμε πολύ εύγλωττες μαρτυρίες: Ο επίσκοπος Σενιλλίας Ισίδωρος τον παριστάνει σαν Άγιο και Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Σωφρόνιος τον αποκάλεσε «σκήνωμα πάσης ἀρετῆς». Στον Ιωάννη επίσης, Σύνοδος των Πατριαρχών που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη το 587 μ.Χ., του απένειμε τον τίτλο «Οἰκουμενικός». Η υιοθέτηση του τίτλου αυτού ήταν η αιτία έριδας μεταξύ Ρώμης και Κωνσταντινούπολης. Οι πάπες Πελάγιος Β΄ και Γρηγόριος ο Μέγας αντέδρασαν στον τίτλο αυτό, ο οποίος κατά τη γνώμη τους υποβάθμιζε το Παπικό πρωτείο. Ο Πάπας Γρηγόριος μάλιστα έγραψε και περίφημες επιστολές για το θέμα αυτό, ενώ ως αντίδραση υιοθέτησε ο ίδιος τον τίτλο servus servorum Dei (δούλος των δούλων του Θεού).Κοιμήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου του 595 μ.Χ. και το λείψανο του τάφηκε στο ναό των Αγίων Αποστόλων.

    Η Εκκλσησία μας εορτάζει την μνήμη του στις 2 Σεπτεμβρίου.

Βιβλιογραφία