433 π.Χ Μαλαχίας
Το όνομά του σημαίνει «ο άγγελός μου». Μάλλον επρόκειτο περί ιδανικής ονομασίας η οποία αποδόθηκε σε άγνωστο προφήτη για τον οποίο δεν γνωρίζουμε τίποτα. Ο Ωριγένης και άλλοι αρχαίοι συγγραφείς λέγουν ότι μάλλον επρόκειτο για άγγελο.
Για τον χρόνο δράσεως του προφήτη γνωρίζουμε ότι είναι η κατακλείδα των προφητών αφού έζησε μετά τους Ζαχαρία και Αγγαίο δηλαδή περί το 433 π.Χ.
Τον προφήτη Μαλαχία εορτάζει η Εκκλησία μας την 3η Ιανουαρίου.
Κεφάλαιο πρώτο
«Βιβλίον περιέχον απειλάς του Κυρίου κατά του ισραηλιτικού λαού διά μέσου του αγγελιοφόρου του Μαλαχία». Έτσι ξεκινά το βιβλίο του Μαλαχία το οποίο καταφέρεται κατά των αχαρίστων Ιουδαίων.
Ο Κύριος στρέφεται προς τους ιερείς οι οποίοι ενώ θα έπρεπε περισσότερο από κάθε άλλον να σέβονται τον Θεό όμως αυτοί περισσότερο τον περιφρονούν θυσιάζοντας ζώα ανάξια για το θυσιαστήριο. (τυφλά και ανάπηρα).
Ο Κύριος διαβεβαιώνει ότι θα έρθει η μέρα που θα απορρίψει κάθε ιουδαϊκή θυσία. Νέου τύπου θυσία θα τελείται σε όλον τον κόσμο: «από ανατολών ηλίου έως δυσμών».
Και αμέσως ορίζει τη νέα θυσία: «εν παντί τόπω θυμία προσάγεται τω ονόματί μου και θυσία καθαρά». Ποια άλλη μπορεί να είναι αυτή η θυσία εκτός από κείνης της Αγίας Τραπέζης;
«Έρχεται ώρα και νυν εστί ότε ούτε εν τω όρει τούτο, ούτε εν Ιερουσαλήμ προσκυνήσετε τω πατρί».
Κεφάλαιο δεύτερο
Οι ιερείς νόμιζαν ότι προσέφεραν ευλογία στον Θεό. Αυτήν την ευλογία ο Κύριος όμως θα μεταβάλλει σε κατάρα αν δεν μετανοήσουν: «Θα πετάξω στα μούτρα σας το ακάθαρτο στομάχι των θυσιαζομένων ζώων». Εκπληκτική η έκφραση του Θεού η οποία εκφράζει την αηδία του Του προς τους ιερείς.
Ο Θεός θα έδινε στους Λευίτες μακροημέρευση και ευλογία αν αυτοί είχαν φόβο Θεού. «Τα χείλη τους ιερέως πρέπει να είναι ταμεία της πραγματικής γνώσεως του Θεού καθόσον οι άνθρωποι από αυτούς ζητούν να μάθουν τον θείο νόμο». Δυστυχώς όμως οι ιερείς σκανδάλιζαν διά του παραδείγματός τους και διά της κακής διδασκαλίας τους. Πως λοιπόν να τους σεβαστεί ο λαός;
Παράλληλα ο Μαλαχίας θίγει το σπουδαίο ζήτημα του γάμου. Την αξία του γάμου πρώτα οι ιερείς και έπειτα ο λαός καταφρόνησε. Μεγάλη αδικία στα μάτια του Θεού είναι το διαζύγιο το οποίο παίρνεται για ασήμαντη αφορμή. Είναι πραγματικό άξιο αναφοράς το πώς ο Μαλαχίας μιλά για τον γάμο ενώ ζει στα προχριστιανικά χρόνια. (Εποχή δηλαδή που η γυναίκα εξισώνονταν με τα ζώα!) Ο Μαλαχίας όμως εξυψώνει τον γάμο: «Ο Κύριος υπήρξε μάρτυς του συνδέσμου τούτου ανδρός και γυναικός με την ευλογία Του. Δεν έκανε άλλος θεός τον άνδρα και άλλος την γυναίκα, αλλά Αυτός ο Ίδιος» απαντά ο Μαλαχίας στην κακία των συγχρόνων του.
Οι Ιουδαίοι όμως φέρνουν αντίρρηση: «Ο Θεός τι άλλο ζητεί παρά απογόνους».
Ο Μαλαχίας όμως αδιαφορεί για την σκληρή τους στάση και επιμένει: «Προσέξετε την καθαρότητα του πνεύματός σας και μη εγκαταλείπετε την γυναίκα σας».
Ο Μαλαχίας μιλά στους προ Χριστού ανθρώπους με πνεύμα Καινής!
Κεφάλαιο τρίτο
«Ιδού λέγει ο Θεός εγώ θα σας αποστείλω τον αγγελιοφόρο μου Μου, ο οποίος θα προετοιμάσει την οδόν Μου προ Εμού». Πρόκειται ασφαλώς περί του Ιωάννου του Προδρόμου όπως άλλωστε βεβαιώνει ο Κύριος (Ματθ. 11,10).
Ο Μεσσίας θα έρθει και «ποιος θα δυνηθεί να αντέξει κατά την ημέρα εκείνη της εμφανίσεώς Του! Ή ποιος θα κρατηθεί όρθιος στα πόδια του κατά την ημέρα της παρουσίας Του»;
Ο Μεσσίας θα στραφεί πρώτα κατά των αναξίων ιερέων. Θα τους καθαρίσει ώστε αυτοί πλέον να γίνουν άξιοι για να προσφέρουν ευάρεστες θυσίες στον Θεό. (νέα διαθήκη, νέοι ιερείς αναγεννημένοι εν τω Αγίω Πνεύματι)
Ο Κύριος είναι μάρτυς και δικαστής, θα αποδώσει σύντομα την δικαιοσύνη Του στην πρώτη και κυρίως στην δεύτερη παρουσία Του. Τότε θα καταδικαστούν οι μοιχοί, οι μάγοι, οι ψευδορκοί, όσοι συμπεριφέρονται στους δούλους τους με σκληρότητα, όσοι κακομεταχειρίζονται ή αδικούν τις χήρες και τα ορφανά. Θα τιμωρηθούν όσοι δεν ποιούν ελεημοσύνη.
Οι Ιουδαίοι παριστάνουν τους ανήξερους: «εις τι Σε εδολιεύθημεν»; Όμως ο Θεός δεν μπορεί να ξεγελαστεί από τους πονηρούς και ασυνείδητους ανθρώπους.
Οι ευσεβείς διά του βίου τους θα καταδικάσουν τελικά την διαγωγή των μεμψίμοιρων ασεβών. Ποια θα είναι όμως η ανταμοιβή των ευσεβών ανθρώπων; - Ο Κύριος θα τους γράψει στο βιβλίο της ζωής, τους δε ασεβείς θα ρίψει στην αιώνια κόλαση εν τη τρομερά ημέρα του Κυρίου.
Κεφάλαιο τέταρτο
Περιγράφει ο προφήτης την τρομερή ημέρα της κρίσεως. Κανείς δεν θα ξεφύγει από τον κλίβανο της δικαιοσύνης. Ουδείς ακάθαρτος θα εισέλθει στον παράδεισο.
Ο Χριστός είναι ο ήλιος της Δικαιοσύνης όμως οι αμετανόητοι δεν θα χαρούν από τις ζωογόνες ακτίνες Του. Οι δίκαιοι όμως θα αναζωογονηθούν. Προ της ημέρας εκείνης θα στείλει ο Θεός στους Εβραίους τον Προφήτη Ηλία για να τους επιστρέψει στην ευθεία οδό ώστε να τους απαλλάξει από την τιμωρία. Η προφητεία αυτή εξεπληρώθη με την έλευση του Ιωάννου του Προδρόμου.
Ο προφήτης Ηλίας θα έλθει λίγο πριν την Δευτέρα Παρουσία για να πολεμήσει κατά του Αντιχρίστου και να επαναφέρει πολλούς πεπλανημένους Ιουδαίους: «Ηλίας μεν έρχεται και αποκαταστήσει πάντας». (Ματθ. 17,10)
«Λέγω δε υμίν ο Ηλίας ήδη ήλθεν και ουκ επέγνωσαν αυτόν». Ο δεύτερος αυτός Ηλίας ήταν ασφαλώς ο Ιωάννης ο Πρόδρομος. Ο Χριστός συνεπώς έχει δύο Ηλίες για τις δύο παρουσίες του, Α΄και Β΄.
Το βιβλίο του Μαλαχία τελειώνει με απειλές: «Εάν δεν συμμορφωθείτε θα ανατρέψω το Σύμπαν». Εν τέλει συμβουλεύει:
“Εχε πάντοτε στον νουν και την καρδίαν σου τον Νομον του δούλου μου Μωϋσέως, όλας εκείνας τας εντολάς που του έδωσα στο Χωρήβ δι' όλον τον Ισραηλιτικόν λαόν, προστάγματα και δικαιώματα”.