155 μ.Χ άγιος Ελευθέριος
Ο ένδοξος μάρτυρας του Χριστού γεννήθηκε στη Ρώμη κατά τον 2ο αιώνα. Σε πολύ νεαρή ηλικία έμεινε ορφανός από πατέρα και ανατράφηκε με φόβο Θεού από τη μητέρα του Ανθία. (Ευανθία). Τον εμπιστεύτηκε στον επίσκοπο Ρώμης Ανίκητο (155-166) για να ολοκληρώσει τη μόρφωσή του και ο νεαρός Ελευθέριος επέδειξε τέτοια ικανότητα, ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα ανήλθε όλους τους βαθμούς της ιεραρχίας. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών χειροτονήθηκε διάκονος, στα δεκαεπτά πρεσβύτερος και στα είκοσί του επίσκοπος Ιλλυρικού, περιοχή που αντιστοιχούσε στη σημερινή Δαλματία και ηπειρωτική Ελλάδα.
Ήταν τόσα πολλά τα θαύματα που επιτελούσε που η φήμη του γρήγορα εξαπλώθηκε φθάνοντας μέχρι την αυλή του αυτοκράτορα, ο οποίος ανήσυχος από την ταχεία εξάπλωση του χριστιανισμού έστειλε έναν στρατηγό του, τον Φήλικα για να συλλάβει τον άγιο. Βλέποντας όμως το απαστράπτων πρόσωπο του νεαρού ιεράρχη, και γοητευμένος από την διδασκαλία του, ο τραχύς στρατιωτικός εγκατέλειψε με τη σειρά του την ματαιότητα των εγκοσμίων, πίστευσε στον Χριστό και βαπτίστηκε. Έτσι παρουσιάστηκε μαζί με τον Ελευθέριο μπροστά στον ηγεμόνα.
Ο τύραννος αφού ανέκρινε τον Ελευθέριο διέταξε να τον βάλουν πάνω σε πυρακτωμένη σχάρα και έχυσαν πάνω του καυτό λάδι και άλλα ζέοντα υγρά. Ο Ελευθέριος έμεινε όμως ανέπαφος ωσάν να τον δρόσιζε η Θεία Χάρις. Δίχως διόλου να χάσει την παρρησία του, έλεγξε τον τύραννο που καταδίωκε τα ήρεμα πρόβατα του Χριστού.
Στη συνέχεια οι εχθροί της πίστεως κατασκεύασαν μία κάμινο η οποία περιείχε στο εσωτερικό της αιχμηρά σουβλιά και έριξαν μέσα τον γενναίο αθλητή του Χριστού. Την ώρα που ο Ελευθέριος προσεύχονταν με διάπυρο ζήλο ο θηριώδης Κορέμων (ύπατος της πόλεως άνθρωπος σκληρόκαρδος και ευφάνταστος σε θέματα βασανισμών) φωτίστηκε ξαφνικά από το Άγιο Πνεύμα, έτρεξε υπερασπίστηκε τον άγιο και ομολόγησε τον Σωτήρα Χριστό, κατόπιν εισήλθε άφοβα στην κάμινο. Η Χάρις του Θεού τον διαφύλαξε ανέπαφο, και ετελειώθη τελικά με αποκεφαλισμό.
Καθώς ο άγιος Ελευθέριος παρέμεινε απαθής στο πυρ του μαρτυρίου, τον έκλεισαν στη φυλακή, όπου έρχονταν τακτικά ένα περιστέρι και του έφερνε τροφή. Έδεσαν κατόπιν τον άγιο πίσω από άγρια άλογα που κάλπαζαν. Διεσώθη από άγγελο Κυρίου και κατέφυγε στις ψηλές κορυφές ενός γειτονικού βουνού. Εγκαταταβίωσε εκεί συντροφιά με άγρια θηρία μόνος μόνω τω Θεώ.
Τον ανακάλυψαν όμως κυνηγοί και ο άγιος συνελήφθη και πάλι και εστάλη στη Ρώμη. Κατά τη διάρκεια της πορείας μετέστρεψε πολλούς στην πίστη. Όταν έφτασαν στη Ρώμη ο τύραννος διέταξε να τον ρίξουν στα θηρία στην αρένα επειδή γινόταν κάποιος εορτασμός. Και τα πιο άγρια θηρία όμως έπαιζαν στα πόδια του σαν άκακα γατάκια. Τέλος, ο άγιος λυτρώθηκε από τον εφήμερο αυτό βίο και έλαβε τον στέφανο του μαρτυρίου δι’ αποκεφαλισμού. Μόλις κατέπεσε η μάχαιρα στον αυχένα του αγίου, η μητέρα του Ανθία πλησίασε τρέχοντας το μαρτυρικό σκήνωμα του υιού της, ενώ παράλληλα οι δήμιοι ρίχτηκαν πάνω της και το αίμα της έσμιξε με εκείνο του αγίου Ελευθερίου.
Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση, τον άγιο Ελευθέριο επικαλούνται οι κυοφορούσες γυναίκες για να έχουν εύκολο τοκετό.
Η Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη του στις 15 Δεκεμβρίου.