Σαμψών.

Ο Σαμψών του οποίου την ιστορία διαβάζουμε στο βιβλίο των Κριτών της Παλαιάς Διαθήκης, δεν εστάλη ως κριτής για να απελευθερώσει τους ισραηλίτες όπως οι υπόλοιποι κριτές, αλλά για να προετοιμάσει την απελευθέρωση την οποία αργότερα έφεραν ο Ηλίας και ο Σαμουήλ.

Την εποχή του Σαμψών οι ισραηλίτες λόγω «λάτρευαν τα είδωλα των εθνών» και έτσι ο Θεός επέτρεψε την υποταγή τους στους Φιλισταίους για 40 έτη. Ο λαός των Φιλισταίων ήλθε στην περιοχή από την μεγάλη ορμή της μεταναστεύσεως των βορείων λαών κατά το 1200 π.Χ στα παράλια της Παλαιστίνης. Αυτοί ηττήθηκαν αργότερα από τον Δαυίδ και επί των Μακκαβαίων εξαφανίστηκαν πλήρως. Άλλοι πάλι λένε πως η καταγωγή τους προέρχεται από την Κρήτη.

Ένας άγγελος εμφανίστηκε στην στείρα μητέρα του Σαμψών και της ανήγγειλε πως σύντομα επρόκειτο να γεννήσει υιό. Ο Υιός αυτός θα ήταν παντοτινά αφιερωμένος στο Θεό, θα ήταν δηλαδή Ναζιραίος. Δεν θα έπινε ποτέ κρασί, δεν θα έκοβε ποτέ τα μαλλιά του και δεν θα έτρωγε τίποτε ακάθαρτο. Πράγματα δηλαδή που έκαναν οι Ναζιραίοι. (οι αφιερωμένοι είτε προσωρινά, είτε μόνιμα στον Θεό).

Η γυναίκα έτρεξε και ανήγγειλε στον σύζυγό της Μανωέ την εμφάνιση του αγγέλου. Ο άγγελος εμφανίστηκε και για δεύτερη φορά, αυτή τη φορά στον Μανωέ τον οποίο συνάντησε σε έναν αγρό. Ο άγγελος επανέλαβε στον Μανωέ ό, τι είπε και την πρώτη φορά στην σύζυγό του. -«Ποιο είναι το όνομά σου;» ρώτησε ο Μανωέ τον άγγελο. –«Γιατί με ρωτάς για το όνομά μου; Το όνομά μου είναι τρομερό, ανέκφραστο». Απάντησε ο άγγελος και εξαφανίστηκε από μπροστά του. Τότε ο Μανωέ προσέφερε θυσία στον Θεό. Η γυναίκα σε λίγο καιρό γέννησε, και ονόμασε το παιδί Σαμψών.

Ο Σαμψών μεγάλωσε και θέλησε να παντρευτεί μία Φιλισταία γυναίκα και όχι ισραηλίτισσα, παρότι που αυτού του είδους οι γάμοι ήταν απαγορευμένοι βάση του Μωσαϊκού νόμου. Παρά την δικαία αγανάκτηση των γονέων του ο Σαμψών ήταν ανυποχώρητος. Ο συγγραφέας των Κριτών όμως μας ερμηνεύει την πράξη αυτή του Σαμψών, λέγοντας πως ο Θεός παραχώρησε αυτόν τον παράλογο έρωτα διότι αυτό συνέφερε τους ισραηλίτες όπως θα δούμε πιο κάτω. Το κακό του ανθρώπου μεταβάλει η θεία σοφία σε καλό.

Καθώς ο Σαμψών πήγαινε στην πόλη Θαμναθά να παραλάβει τη γυναίκα του, εμφανίστηκε μπροστά του ένα νεαρό λιοντάρι. Τότε στην Παλαιστίνη υπήρχαν αρκετά λιοντάρια. Το λιοντάρι αυτό το σκότωσε με μεγάλη ευκολία μόνο με τα χέρια του χωρίς να χρησιμοποιήσει κανένα όπλο. Μέλισσες έκαναν φωλιά στο στόμα του ψόφιου  λιονταριού και παρήγαγαν εκεί μέλι, το οποίο ο Σαμψών γυρνώντας να δει το πτώμα του λιονταριού συνέλεξε και έδωσε απ’ αυτό να φάνε και οι γονείς του.

Στο συμπόσιο του γάμου ο Σαμψών έθεσε στους παρευρισκομένους ένα αίνιγμα λέγοντας πως αν του το ερμήνευαν σωστά μέσα σε επτά μέρες, θα τους έδιδε τριάντα καινούριους χιτώνες και τριάντα καινούριες στολές. Αν πάλι αδυνατούσαν να το ερμηνεύσουν θα λάβαινε εκείνος τα παρόμοια. Το αίνιγμα είχε ως εξής: «Ποιο είναι το βρώσιμο εκείνο το οποίο εξήλθε εκ του καταβροχθίζοντος και ποιο είναι το γλυκύ εκείνο, το οποίο εξήλθε εξ’ ισχυρού τινός»;

Για τρεις μέρες οι Φιλισταίοι δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν το αίνιγμα, ώσπου ζήτησαν τη βοήθεια της νύφης. Η γυναίκα του λοιπόν κλαίγοντας του είπε: -«Είμαι βέβαιη ότι με μισής και δεν με αγαπάς, διότι το αίνιγμα το οποίο προέβαλες στους συμπατριώτες μου δεν μου το εξήγησες. Την έβδομη ημέρα ο Σαμψών υποχώρησε στα δάκρυα της γυναικός του και της είπε την απάντηση, την οποία εκείνη ανήγγειλε στους συμπατριώτες της. Τότε ο Σαμψών οργιζόμενος φόνευσε τριάντα Φιλισταίους από τους οποίους πήρε τις στολές και τους χιτώνες και εγκατέλειψε την ανήθικη γυναίκα του. Το επεισόδιο αυτό ήταν η αρχή του πολέμου ανάμεσα στους Φιλισταίους και στον Σαμψών.

Όταν ο Σαμψών επέστρεψε στην Θαμναθά για να παραλάβει τη γυναίκα του, διαπίστωσε πως ο πατέρας της την είχε δώσει σε έναν από τους παρανύμφους. Του πρότεινε μάλιστα να πάρει για γυναίκα του τη μικρότερη αδερφή της. Αυτό εξήγειρε μεγάλο θυμό στον Σαμψών, ο οποίος πιάνοντας τριάντα αλεπούδες, τις έδεσε από τις ουρές άναψε σ’ αυτές δαυλούς και τις αμόλησε στα ξερά χωράφια τα οποία στο πέρασμα των καιόμενων αλεπούδων  καταστράφηκαν ολοσχερώς από την φωτιά. Φρικτό τέλος είχε και η σύζυγος του Σαμψών την οποία οι Φιλισταίοι έκαψαν ζωντανή διότι εκείνη θεώρησαν υπεύθυνη ως αιτία του κακού.

Ο φρικτός θάνατος της γυναίκας του τον εξόργισε ακόμη περισσότερο· και άνευ οίκτου επέφερε στους Φιλισταίους μεγαλύτερη από την προηγούμενη καταστροφή. Στη συνέχεια ο Σαμψών κατέφυγε σε ένα σπήλαιο.

Μόλις οι Ιουδαίοι συμπατριώτες του Σαμψών είδαν τον στρατό των Φιλισταίων να έρχεται κατά πάνω τους εξαιτίας των προαναφερθέντων επεισοδίων, όχι μόνο δεν υπερασπίστηκαν τον εθνικό τους ήρωα, αλλά έστειλαν τρεις χιλιάδες στρατιώτες για να τον συλλάβουν και να τον παραδώσουν στους Φιλισταίους. Ο Σαμψών δεν θέλησε να εμπλακεί σε πόλεμο με τους συμπατριώτες του αλλά τους είπε: «Δέχομαι να με δέσετε, αλλά ορκισθείτε  μου ότι εσείς δεν θα με φονεύσετε». Έτσι λοιπόν δένοντάς τον με σχοινιά τον οδήγησαν στην τοποθεσία Σιαγών για να τον παραδώσουν στους Φιλισταίους.

Ο Θεός όμως ενίσχυσε τον Σαμψών· ο οποίος έκοψε τα σχοινιά του με μεγάλη ευκολία και παίρνοντας μια σιαγόνα όνου θανάτωσε χίλιους Φιλισταίους! Ονόμασε δε τον τόπο εκείνο της μάχης «Ύψωμα Σιαγόνος». Ο Σαμψών μετά τη μάχη δίψασε πολύ, αλλά δεν έβρισκε πουθενά νερό,  κλαίγοντας λοιπόν ζήτησε από τον Θεό να τον ελεήσει και ο Θεός εξήγαγε νερό μέσα από έναν λάκκο. Η πηγή αυτή υπάρχει μέχρι και τις μέρες μας και βρίσκεται στην περιοχή Ελευθερουπόλεως εν Λαχίς=Σιαγών.

Μετά από αυτά ο Σαμψών υπήρξε κριτής του Ισραήλ επί 20 έτη υπό της ηγεμονίας όμως των Φιλισταίων.

Αργότερα ο δυνατός στους μυς ηττήθηκε από το σαρκικό πάθος. Όταν κάποτε επισκέφτηκε τη Γάζα την πρωτεύουσα των Φιλισταίων μπήκε στο σπίτι μιας πόρνης. Αυτό ασφαλώς μαθεύτηκε αναμέσω των Φιλισταίων οι οποίοι περικύκλωσαν όλη την πόλη στήνοντάς του ενέδρα. Τα ξημερώματα όμως εγερθείς ο Σαμψών έτρεξε προς την θύρα της πόλης η οποία ήταν κλεισμένη. Οι φύλακες της θύρας κοιμόντουσαν. Σήκωσε τότε στα χέρια τις βαριές πόρτες και δραπέτευσε από την Γάζα.

Αργότερα στην πόλη Αλσωρήχ, ο Σαμψών αγάπησε μία γυναίκα ονόματι Δαλιδά. Οι Φιλισταίοι αμέσως την προσέγγισαν ζητώντας απ’ αυτήν να μάθει το μυστικό της δυνάμεως αυτού. Η Δαλιδά δεν είναι βέβαιο αν ήταν Φιλισταία, αλλά μάλλον όμως δεν ήταν ομοεθνής του Σαμψών και δια τούτο ήταν προσεγγίσιμη στους Φιλισταίους. Δωροδόκησαν λοιπόν την Δαλιδά, υποσχόμενοι σ’ αυτήν 1100 αργυρούς σίκλους. 

«Πες μου που στηρίζεται η μεγάλη σου δύναμη και δια τίνος αν δεθείς θα δύναται τις να κυριαρχήσει επί σου» ρώτησε τον Σαμψών η Δαλιδά και εκείνος  απάντησε: «Αν με δέσουν με επτά σχοινιά από υγρά νεύρα, θα χάσω τη μεγάλη μου δύναμη..». Η Δαλιδά τον έδεσε ενώ αυτός κοιμόταν και τον παρέδωσε στους Φιλισταίους φωνάζοντας: -«Φιλισταίοι έρχονται εναντίον σου Σαμψών».  Η Δαλιδά είχε κρύψει στο διπλανό δωμάτιο τους Φιλισταίους. Ο Σαμψών όμως ξέσχισε τα σχοινιά σαν να ήταν κλωστές.

Η Δαλιδά επανήλθε κλαίγοντας και ζητώντας εκ νέου να μάθει το μυστικό της δυνάμεώς του. –«Αν με δέσουν με πολλά σχοινιά μικρά καινούρια τα οποία σε κανένα έργο δεν χρησιμοποιήθηκαν τότε θα γίνω αδύναμος και θα είμαι όπως όλοι οι άνθρωποι.  Όμως και πάλι ο Σαμψών έκοψε με ευκολία τα σχοινιά του κάνοντας την Δαλιδά να φουντώσει από την οργή της.

Η Δαλιδά επανήλθε για τρίτη φορά ζητώντας να μάθει το μυστικό της δυνάμεώς του. Ο Σαμψών και πάλι απάντησε σ’ αυτήν: «Εάν υφάνεις επτά πλεξούδες από τρίχες της κεφαλής μου με τον στήμονα του αργαλειού σου και στερεώσεις όλα αυτά με πάσαλο στον τοίχο, τότε θα είμαι αδύναμος..». Πάλι λοιπόν κατά την ώρα που αυτός κοιμόταν, η Δαλιδά έπραξε αυτό που της είπε ο Σαμψών. Και πάλι όμως κατάφερε με ευκολία να λυθεί. Η Δαλιδά τότε είπε στον Σαμψών: «Πως λέγεις ότι με έχεις αγαπήσει, και όμως η καρδιά σου είναι ξένη από μένα; Για Τρίτη φορά με εξαπάτησες και δεν μου είπες που είναι η μεγάλη σου δύναμη». Σχίστηκε τότε η καρδιά του Σαμψών και ανοήτως της αποκάλυψε το μυστικό του: «Ψαλίδι, δεν εκούρευσε την κόμη της κεφαλής μου, διότι εγώ είμαι αφιερωμένος στον Θεό εκ κοιλίας μητρός μου. Εάν λοιπόν με ξυρίσουν θα φύγει η δύναμη από πάνω μου.

Η Δαλιδά κούρεψε τον άνδρα της ενώ αυτός κοιμόταν και τον παρέδωσε αδύναμο στους Φιλισταίους παραλαμβάνοντας την αμοιβή της. Ο Θεός απομακρύνθηκε τότε από τον Σαμψών· τον συνέλαβαν οι Φιλισταίοι και τον τύφλωσαν. Τον υπέβαλαν δε σε έργα δούλου, υποχρεώνοντάς τον να γυρίζει μόνος του έναν τεράστιο μύλο. 

Όταν ήλθε εις εαυτόν ο Σαμψών μετανόησε. Κατανόησε ασφαλώς πως η δύναμή του δεν εξαρτιόταν από το μάκρος των τριχών της κεφαλής του, αλλά από τη δύναμη και το έλεος του Θεού.

Όταν λοιπόν οι Φιλισταίοι συγκεντρώθηκαν για να εορτάσουν την εορτή του θεού Δαγών έθεσαν τον Σαμψών εν τω μέσω αυτών και τον ενέπαιζαν. Με αυτό τον τρόπο ο χειροδύναμος κριτής πλήρωσε τα εφάμαρτα παιχνίδια του με τη Δαλιδά.

Είπαμε όμως πως είχε ήδη μετανοήσει. Παρακάλεσε λοιπόν τον Θεό να του δώσει και πάλι δύναμη ώστε να τιμωρήσει για μία τελευταία φορά τους Φιλισταίους. Αφού ενισχύθηκε με θεία δύναμη, ζήτησε από τον δεσμοφύλακά του να του επιτρέψει να στηριχθεί για λίγο στις κολώνες του κτίσματος τάχατις για να ξεκουραστεί. Ο ναός στον οποίο βρίσκονταν όλοι εκεί για να εορτάσουν τον θεό Δαγών ήταν στηριγμένος σε τέσσερις κολώνες στις άκρες και δύο στη μέση. Τέτοιου είδους τεράστια κτίρια ήταν συνήθη στην Κρητο-Μυκηναϊκή εποχή όθεν κατήγοντο οι Φιλισταίοι. Ο Σαμψών βάζοντας δύναμη γκρέμισε τις κολώνες στις οποίες ακουμπούσαν τα χέρια του και έτσι όλο το οικοδόμημα κατέρρευσε παρασύροντας στο θάνατο τους αρχηγούς των Φιλισταίων και όλο τον λαό που βρισκόταν στον ναό.

Εσχάτως ανακαλύφθηκε ο τάφος του Σαμψών υπό του αρχαιολόγου M.Y Querin ο οποίος φέρει την ονομασία «Τάφος του Σαμψών» δείγμα της ιστορικής αξιοπιστίας της Βίβλου.