ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Α΄ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
1 Και ἐγώ, ἀδελφοί, οὐκ ἠδυνήθην ὑμῖν λαλῆσαι ὡς πνευματικοῖς, ἀλλ᾿ ὡς σαρκικοῖς, ὡς νηπίοις ἐν Χριστῷ.
2 γάλα ὑμᾶς ἐπότισα καὶ οὐ βρῶμα. οὔπω γὰρ ἠδύνασθε. ἀλλ᾿ οὔτε ἔτι νῦν δύνασθε· ἔτι γὰρ σαρκικοί ἐστε.
Εξουδετερώνει και πάλι την αλαζονεία τους αποδεικνύοντας ότι δεν γνωρίζουν την τελειότητα όχι για άλλο λόγο, αλλά εξαιτίας της τους αδιαφορίας και αλαζονείας. Το ότι δε δεν ανέβηκαν πνευματικά, δεν οφείλεται σε παράληψη του Πνεύματος αλλά στην ραθυμία τους.
Και δεν σας διδάσκω λέει αυτά που θέλω να σας πω, όχι γιατί δεν θέλω, αλλά γιατί εσείς δεν μπορείτε. Το ότι δεν μπορούσαν προέρχεται από το ότι δεν ήθελαν, πράγμα το οποίο επισύρει σ’ αυτούς βαριές κατηγορίες.
3 ὅπου γὰρ ἐν ὑμῖν ζῆλος καὶ ἔρις καὶ διχοστασίαι, οὐχὶ σαρκικοί ἐστε καὶ κατὰ ἄνθρωπον περιπατεῖτε;
Και ενώ μπορούσε να τους κατηγορήσει για πορνεία και ασέλγεια, τονίζει περισσότερο εκείνο το αμάρτημα, το οποίο ήθελε να διορθώσει. Εάν λοιπόν η ζηλοτυπία κάνει τους ανθρώπους σαρκικούς, τότε λοιπόν είναι καιρός όλοι να θρηνήσουμε, διότι ποιος είναι καθαρός από το αυτό το πάθος;
4 ὅταν γὰρ λέγῃ τις, ἐγὼ μέν εἰμι Παύλου, ἕτερος δὲ ἐγὼ ᾿Απολλώ, οὐχὶ σαρκικοί ἐστε; 5 Τίς οὖν ἐστι Παῦλος, τίς δὲ ᾿Απολλὼς ἀλλ᾿ ἢ διάκονοι δι᾿ ὧν ἐπιστεύσατε, καὶ ἑκάστῳ ὡς ὁ Κύριος ἔδωκεν;
Ναι, διότι ευεργέτης δεν είναι αυτός που διακονεί για τα αγαθά, αλλά αυτός που τα δίνει. Και δεν είναι αυτοί απλώς ευαγγελιστές, αλλά διάκονοι, πράγμα που είναι κάτι περισσότερο. Διότι ο ευαγγελισμός είναι μόνον λόγος, ενώ η διακονία είναι και έργο.
Δηλαδή θα πει κάποιος: «Δεν πρέπει να ευγνωμονούμε εκείνους που μας διακονούν»; -Ναι, αλλά μέχρι ενός σημείου, διότι η σωτηρία δεν προέρχεται απ’ αυτούς αλλά από τον Θεό.
6 ἐγὼ ἐφύτευσα, ᾿Απολλὼς ἐπότισεν, ἀλλ᾿ ὁ Θεὸς ηὔξανεν·
Δηλαδή πρώτος έρριψα τον λόγο, και για να μη ξεραθούν οι σπόροι από τους πειρασμούς, ο Απολλώς προσέθεσε το δικό του έργο, αλλά το παν είναι έργο του Θεού.
7 ὥστε οὔτε ὁ φυτεύων ἐστί τι οὔτε ὁ ποτίζων, ἀλλ᾿ ὁ αὐξάνων Θεός.
Ποιος λοιπόν είναι ο τάδε και ποιος ο τάδε; Και πρόσθεσε:
8 ὁ φυτεύων δὲ καὶ ὁ ποτίζων ἕν εἰσιν·
Κι έτσι διδάσκει ότι κανείς δεν πρέπει να υπερηφανεύεται εναντίον του άλλου. Διότι και ο εις και άλλος τίποτα δεν μπορούν να κάνουν χωρίς τον Θεό που αυξάνει το έργο.
ἕκαστος δὲ τὸν ἴδιον μισθὸν λήψεται κατὰ τὸν ἴδιον κόπον.
Και τούτο το λέει για να μη γίνουν ραθυμότεροι λέγοντας, άρα όλοι το ίδιο είναι και εκείνοι που προσφέρουν λίγα και εκείνοι που προσφέρουν πολλά. Διότι εκείνο που είπε ότι όλοι είναι το ίδιο το είπε σε σύγκριση με τον Θεό. Αλλά όσον αφορά τους κόπου ς τους, όλοι δεν είναι το ίδιο, αλλά ο καθένας θα λάβει τον δικό του μισθό.
9 Θεοῦ γάρ ἐσμεν συνεργοί· Θεοῦ γεώργιον, Θεοῦ οἰκοδομή ἐστε.
Κι έτσι τώρα ξεχωρίζει τους δασκάλους από τους μαθητές. Αλλά λέγοντας τις λέξεις γεώργιον, και οικοδομή υπενθυμίζει και πάλι τον ιδιοκτήτη που είναι ο Θεός. Και αν είστε οικοδομή, τότε δεν πρέπει να έχετε διάσπαση μεταξύ σας, αλλά να έχετε ομόνοια.
10 Κατὰ τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ τὴν δοθεῖσάν μοι ὡς σοφὸς ἀρχιτέκτων θεμέλιον τέθεικα,
Σοφό αποκάλεσε εδώ τον εαυτό του, όχι από έπαρση, αλλά δίδοντας σ’ αυτούς πρότυπο δεικνύοντας ότι τούτο είναι χαρακτηριστικό του σοφού, το να θέτει ένα θεμέλιο. Και όλα αυτά δεν τα κάνει από την δική του σοφία, αλλά «κατά την χάριν του Θεού που του δόθηκε». Βλέπεις μετριοφροσύνη;
ἄλλος δὲ ἐποικοδομεῖ· ἕκαστος δὲ βλεπέτω πῶς ἐποικοδομεῖ·
Εδώ νομίζω εισαγάγει αυτούς στον αγώνα της πνευματικής ζωής.
11 θεμέλιον γὰρ ἄλλον οὐδεὶς δύναται θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον, ὅς ἐστιν ᾿Ιησοῦς Χριστός.
Ας μη δίνουμε λοιπόν προσοχή στις αιρέσεις. Ας οικοδομήσουμε λοιπόν πάνω σ’ αυτό το θεμέλιο, και ας είμαστε προσκολλημένοι σ’ αυτό το θεμέλιο και ας μην υπάρχει τίποτα μεταξύ ημών και του Χριστού.
12 εἰ δέ τις ἐποικοδομεῖ ἐπὶ τὸν θεμέλιον τοῦτον χρυσόν, ἄργυρον, λίθους τιμίους, ξύλα, χόρτον, καλάμην, 13 ἑκάστου τὸ ἔργον φανερὸν γενήσεται· ἡ γὰρ ἡμέρα δηλώσει· ὅτι ἐν πυρὶ ἀποκαλύπτεται· καὶ ἑκάστου τὸ ἔργον ὁποῖόν ἐστι τὸ πῦρ δοκιμάσει. 14 εἴ τινος τὸ ἔργον μενεῖ ὃ ἐπῳκοδόμησε, μισθὸν λήψεται· 15 εἴ τινος τὸ ἔργον κατακαήσεται, ζημιωθήσεται, αὐτὸς δὲ σωθήσεται, οὕτως δὲ ὡς διὰ πυρός.
Σκέψου πόσο χρόνο μένει το ανθρώπινο γένος στο θάνατο εξαιτίας μία αμαρτίας (του Αδάμ). Έχουν περάσει περισσότερα από πέντε χιλιάδες έτη, (εποχή Χρυσοστόμου-7.0000 έτη σήμερα) κι όμως ο θάνατος εξαιτίας μιας αμαρτίας δεν έχει ακόμη καταργηθεί. Και ούτε μπορούμε να πούμε ότι ο Αδάμ άκουσε προφήτες, ότι είδε άλλους να τιμωρούνται οπότε ήταν φυσικό να σωφρονιστεί από το παράδειγμα των άλλων. Εσύ όμως τίποτα δεν μπορείς να προβάλλεις ως δικαιολογία, συ ο οποίος καταξιώθηκες τόσου Πνεύματος και όμως φέρεις μαζί σου όχι μία, ούτε δύο, ούτε τρεις, αλλά αμέτρητες αμαρτίες. Κι επειδή τα αμαρτήματα γίνονται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, μη νομίζεις ότι και η κόλαση θα διαρκέσει για μία στιγμή.
Μα θα πει κάποιος, ο Θεός είναι φιλάνθρωπος. Άκουσε όμως τον Σειράχ που λέει (Σοφ. Σειράχ 16,12) «Συμφώνως προς την πολλή ευσπλαχνία του θα είναι αυστηρός και ο έλεγχός του». όταν λες ότι ο Θεός είναι φιλάνθρωπος, τότε είναι και σαν να λες ότι είναι μεγαλύτερη και η αιτία της τιμωρίας μας, διότι αμαρτάνουμε προς έναν τέτοιο Θεό.
Και αν συνεχίσεις να πιστεύει να αντίθετα θα σε ρωτήσω: Ποιος από τους ανθρώπους δύναται να τιμωρήσει αυστηρώς, όσο τιμώρησε ο Θεός, με το να προκαλέσει κατακλυσμό και πανωλεθρία τόσο πολλών ανθρώπων και εν συνεχεία να βρέξει πυρ και να εξαφανίσει τους πάντες; Έχουν παρέλθει έξι χιλιάδες έτη, κι όμως η τιμωρία των Σοδομιτών εξακολουθεί να ισχύει, όπως λοιπόν η φιλανθρωπία του είναι μεγάλη, έτσι είναι και η τιμωρία.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:
«Αν κάποιου το έργο, που έκτισε μένει, θα λάβει μισθό, εάν κάποιου το έργου θα καεί, θα υποστεί ζημιές». Πρόσθεσε δε «ο ίδιος όμως θα σωθεί, άλλα έτσι όπως σώζεται κανείς από πυρ».
Τι σημαίνουν όλα αυτά και ποιο είναι το θεμέλιο, ποιοι οι πολύτιμοι λίθοι, ο χόρτος και η καλάμη;
-Το θεμέλιο είναι ο Χριστός, η οικοδομή είναι οι πράξεις. και διαχωρίζοντας σε χρυσό, άργυρο, πολύτιμους λίθους, ξύλα, χορτάρι, καλάμια, τα σφάλματα διαχωρίζει ανάλογα την βαρύτητα που έχει το καθένα.
Συνεπώς εάν κάποιος διάγει κακό βίο, αλλά έχει ορθή πίστη, δεν θα τον βοηθήσει η πίστη του να μη τιμωρηθεί, εφόσον το έργο κατακαίγεται. Αν λοιπόν κάποιος έχει χρυσάφι και διέλθει από ποτάμι φωτιάς, τότε θα εξέλθει λαμπρότερος. Αν όμως διαθέτει χορτάρι, τότε τι θα συμβεί;
Ο ίδιος λέει θα σωθεί, αλλά όπως σώζεται κανείς από το πυρ. Δηλαδή δεν θα οδηγηθούν αυτοί στην ανυπαρξία. Να λοιπόν η εικόνα της κολάσεως δηλαδή της συνεχούς τιμωρίας.
Και λέγοντας αυτά προετοιμάζει τον λόγο του για τα επόμενα που ακολουθούν:
16 Οὐκ οἴδατε ὅτι ναὸς Θεοῦ ἐστε καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οἰκεῖ ἐν ὑμῖν; 17 εἴ τις τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ φθείρει, φθερεῖ τοῦτον ὁ Θεός·
Και με τα λόγια αυτά φοβερίζει την ψυχή του πόρνου. Βλέπεις την σφοδρότητα του λόγου; «Θα φθείρει λέει αυτόν ο Θεός». Δηλαδή θα τον καταστρέψει.
ὁ γὰρ ναὸς τοῦ Θεοῦ ἅγιός ἐστιν, οἵτινές ἐστε ὑμεῖς. 18 Μηδεὶς ἑαυτὸν ἐξαπατάτω· εἴ τις δοκεῖ σοφὸς εἶναι ἐν ὑμῖν ἐν τῷ αἰῶνι τούτῳ, μωρὸς γενέσθω, ἵνα γένηται σοφός.
Δηλαδή, αν κάποιος είναι πλούσιος, ή έχει ευγενική καταγωγή, δεν έχει καμία σημασία, διότι γίνεται ο ευτελέστερος όλως όταν κυριευθεί από την αμαρτία.
19 ἡ γὰρ σοφία τοῦ κόσμου τούτου μωρία παρὰ τῷ Θεῷ ἐστι. γέγραπται γάρ· ὁ δρασσόμενος τοὺς σοφοὺς ἐν τῇ πανουργίᾳ αὐτῶν. 20 καὶ πάλιν· Κύριος γινώσκει τοὺς διαλογισμοὺς τῶν σοφῶν, ὅτι εἰσὶ μάταιοι.
Όταν η άπειρος σοφία έχει αυτή τη γνώμη γι’ αυτούς και τέτοιους τους αποκαλύπτει, ποια άλλη απόδειξη ζητάς για την τέλεια μωρία τους; Διότι οι κρίσεις των ανθρώπων σφάλλουν σε πολλά θέματα, η κρίση όμως του Θεού σε όλα τα θέματα είναι ακατάληπτος και αδέκαστος.
21 ὥστε μηδεὶς καυχάσθω ἐν ἀνθρώποις· πάντα γὰρ ὑμῶν ἐστιν,
Δεν πρέπει λοιπόν κανείς να μεγαλοφρονεί ούτε για τα πνευματικά, διότι πράγματι δεν έχουμε τίποτα από τους εαυτούς μας.
22 εἴτε Παῦλος εἴτε ᾿Απολλὼς εἴτε Κηφᾶς εἴτε κόσμος εἴτε ζωὴ εἴτε θάνατος εἴτε ἐνεστῶτα εἴτε μέλλοντα, πάντα ὑμῶν ἐστιν, 23 ὑμεῖς δὲ Χριστοῦ, Χριστὸς δὲ Θεοῦ.
Τι σημαίνει «είτε θάνατος»; Ότι και αν ακόμη αποθνήσκουν οι διδάσκαλοι, αποθνήσκουν για χάρη σας, κινδυνεύοντας για τη σωτηρία σας. Κι έτσι ταπεινώνει το φρόνημα των μαθητών, υψώνοντας παράλληλα το φρόνημα των διδασκάλων.
«Σεις δε του Χριστού, ο δε Χριστός του Θεού»: Υπό άλλη έννοια εμείς είμαστε του Χριστού, υπό άλλη έννοια ο Χριστός είναι του Θεού και υπό άλλη έννοια ο κόσμος είναι δικός μας. Δηλαδή εμείς είμαστε του Χριστού ως έργο, ο δε Χριστός του Θεού ως γέννημα γνήσιο, όχι ως έργο, όπως υπό την έννοια του έργου ούτε ο κόσμος είναι δικός μας. Συνεπώς ο κόσμος είναι δικός μας, διότι έγινε για μας. Ο δε Χριστός είναι του Θεού, διότι αυτόν έχει αίτιον της γεννήσεώς του, επειδή είναι Πατήρ του, εμείς δε είμεθα του Χριστού, διότι δημιουργηθήκαμε υπ’ αυτού.