Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΕΟΡΤΩΝ
ΠΑΣΧΑ
Οι εκκλησίες της Μ. Ασίας εόρταζαν το Πάσχα ακολουθώντας τους Ιουδαίους κι έτσι γιόρταζαν το Πάσχα στις 14 του μήνα Νισάν. Την ημέρα αυτή νήστευαν και τελούσαν την Θ. Ευχαριστία και το πασχαλινό δείπνο το έκαναν στις 15 Νισάν.
Όμως στις άλλες εκκλησίες της Ανατολής και της Δύσης άρχιζαν τη νηστεία την εσπέρα της Παρασκευής, νήστευαν ολόκληρο το Σάββατο και τα μεσάνυχτα του Σαββάτου ή την Κυριακή τα ξημερώματα εόρταζαν το Πάσχα.
Όμως σύμφωνα με τα συνοπτικά ευαγγέλια (Ματθ. 26,17 Μαρκ 14,12 Λουκ. 22,7) ο Μυστικός Δείπνος έγινε το βράδυ της 15 Νισάν μαζί με το πασχαλινό δείπνο των Ιουδαίων. Ο Ιωάννης ο Ευαγγελιστής λέει ότι έγινε μίμα μέρα νωρίτερα, αναφέροντας ότι ο Χριστός σταυρώθηκε στις 14 Νισάν (Ιω. 18,28).
Το 192 ο πρεσβύτερος Ρώμης Βλάσιος από την Μ. Ασία επιχείρησε να εισαγάγει στη Ρώμη τον τρόπο εορτασμού του Πάσχα των Μικρασιατών.
Ο επίσκοπος Ρώμης Βίκτωρ (189-198) ζήτησε να γίνουν σύνοδοι στην Ανατολή και στη Δύση για να καθιερωθεί ο εορτασμός την πρώτη Κυριακή μετά την 14 Νισάν και συμφώνησαν σ’ αυτό όλοι εκτός από τις Μικρασιάτες που έκαναν σύνοδο στην Έφεσο όπου επέμειναν στην θέση τους. Τότε ο Βίκτωρ τους αφόρισε και το ανακοίνωσε και στις άλλες εκκλησίες.
Για πρώτη φορά επίσκοπος Ρώμης ενεργεί με τέτοιο τρόπο, στηριζόμενος όπως έλεγε στην παράδοση του Αποστόλου Πέτρου και αδιαφόρησε για την αποστολική παράδοση των άλλων εκκλησιών.
Ποια ήταν η πρώτη Κυριακή του Νισάν; -Η πρώτη Κυριακή μετά την Πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Άλλες όμως εκκλησίες ακολουθούσαν τους Ιουδαίους οι οποίοι δεν παρατηρούσαν τις φάσεις της σελήνης. Αυτοί ονομάστηκαν πρωτοπασχίτες.
Στη Ρώμη ο Ιππόλυτος συνέταξε έναν κύκλο 16 ετών με την λανθασμένη άποψη ότι το Πάσχα πέφτει την ίδια μέρα κάθε 16 χρόνια. Ήταν όμως λανθασμένος γιατί το Πάσχα στο τέλος των 16 ετών επιβραδύνεται 3 μέρες.
Ο Αυγουστίνος στα μέσα του 3ου αιώνα συνέταξε ακριβέστερο κύκλο 84 ετών στον οποίο το Πάσχα καθυστερούσε 1 και ¼ ημέρες. Αυτός έγινε δκτός στη σύνοδο της Αρελάτης και χρησιμοποιήθηκε στη Ρώμη, στη Γαλατία, στη Βρετανία και στην Ισπανία.
Η Ανατολική εκκλησία δέχθηκε τον κύκλο του μαθηματικού και αστρονόμου Ανατολίου από την Αλεξάνδρεια επισκόπου Λαοδικείας της Συρίας που ήταν ακριβέστερος, γιατί όρισε κύκλο 19 ετών στον οποίο υπήρχε επιβράδυνση μόνο δύο ωρών.
Άλλη διαφορά Ανατολικών και Δυτικών ήταν ότι την εαρινή ισημερία στη Δύση την θεωρούσαν στις 18 Μαρτίου, ενώ στην Ανατολή στις 21 Μαρτίου.
Το ζήτημα του εορτασμού του Πάσχα τακτοποιήθηκε οριστικά στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο.
ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ
Η εορτή αυτή για τους Ιουδαίους ήταν αφιερωμένη στο θερισμό και τη συγκομιδή και εορτάζονταν χαρμόσυνα 50 ημέρες μετά το Πάσχα. Η εκκλησία έδωσε νέο περιεχόμενο σ’ αυτή και θεώρησαν τις 50 μέρες αυτές χαρμόσυνες εορτάζοντας τις εμφανίσεις του Χριστού μετά την Ανάστασή Του και την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος .
ΤΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ
Εορτάζονταν η βάπτιση του Χριστού. Στην Ανατολή η εορτή καθιερώθηκε γύρω 300.
ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Επειδή ήταν άγνωστη η ημερομηνία της γέννησης και της βάπτισης του Χριστού, από αντίδραση στους ειδωλολάτρες της Αλεξανδρείας που εόρταζαν τα γενέθλια του θεού Αιώνος και στους Γνωστικούς που εόρταζαν τα Επιφάνεια σύμφωνα με την αντίληψή ττους, η εκκλησία όρισε την εορτή την 6 Ιανουαρίου.
Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Δεν ήταν καθορισμένη. Στην αρχή ήταν δύο ημέρες συνήθως και την εσπέρα την σταματούσαν. Έτσι νήστευαν 48 ώρες. Με δική τους θέληση οι πιστοί μπορούσαν να κάνου υπέρθεσιν, δηλαδή να παρατείνουν τη νηστεία πέρα από την εσπέρα της ιδίας ημέρας.
Το α΄ μισό του Γ΄αιώνα, η νηστεία αύξησε σε μια εβδομάδα. Όσοι έτρωγαν, εφάρμοζαν ξηροφαγία, δηλαδή έτρωγαν ψωμί, αλάτι, νερό και λάχανα. Πριν την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο η νηστεία αυξήθηκε σε 40 μέρες (τεσσαρακοστή). Στην αύξηση αυτή της νηστείας επέδρασαν οι μοναχοί και οι εγκρατευτές
Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ
Εκτός από την Τετάρτη και την Παρασκευή στη Ρώμη νήστευαν και τα Σάββατα. Αρχικά νήστευαν μόνο το Μ. Σάββατο, όμως άρχισαν να νηστεύουν και τα άλλα. Η νηστεία αυτή καταπολεμήθηκε από τον Τερτυλλιανό και τον Ιππόλυτο. Η σύνοδος όμως της Ελβίρας όρισε τη νηστεία του Σαββάτου ως υπέρθεση της νηστείας της Παρασκευής.