ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ (Β΄)

1.Και τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ γάμος ἐγένετο ἐν Κανᾷ τῆς Γαλιλαίας, καὶ ἦν ἡ μήτηρ τοῦ ᾿Ιησοῦ ἐκεῖ· 2 ἐκλήθη δὲ καὶ ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ εἰς τὸν γάμον.

Είναι φανερό πως ο Χριστός προσεκλήθη στον γάμο όχι ως Θεός, αλλά ως ένας από τους πολλούς προσκεκλημένους. Και γιατί πήγε στον γάμο; -Όπως καταδέχτηκε να συναναστραφεί με τελώνες και πόρνες με σκοπό την μετάνοια και την σωτηρία τους, πολύ περισσότερο δεν ήθελε να αρνηθεί να παρασταθεί σε γάμο δούλων.

 3 καὶ ὑστερήσαντος οἴνου λέγει ἡ μήτηρ τοῦ ᾿Ιησοῦ πρὸς αὐτόν· οἶνον οὐκ ἔχουσι.

Αυτό είναι το πρώτο θαύμα που έκανε ο Χριστός. Πολλοί ισχυρίζονται ότι έκανε θαύματα και στην παιδική Του ηλικία πράγμα που δεν ευσταθεί. Και αυτό φαίνεται και από τον τρόπο που απαντά στην μητέρα Του: 4 λέγει αὐτῇ ὁ ᾿Ιησοῦς· τί ἐμοὶ καὶ σοί, γύναι; οὔπω ἥκει ἡ ὥρα μου. Γιατί απαντά έτσι στην μητέρα Του;

- Διότι πρώτον η Παναγία μίλησε στον Χριστό με την εξουσία της μητέρας. Ενώ δηλαδή θα έπρεπε πάντοτε να υποχωρεί και να προσκυνά, εδώ εντέλει δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι δεν είχε ακόμη την πρέπουσα γνώμη περί του Υιού της. Δεύτερον διότι άλλη αξία και άλλο εύρος αληθείας έχει το θαύμα όταν το ζητά αυτός που έχει ανάγκη, και άλλη όταν αυτό το ζητούν οι συγγενείς.

Παρόλα αυτά ο Χριστός παρά ταύτα δεν αρνείται στην μητέρα Του το θαύμα, δείχνοντας έτσι το ότι  πρέπει πάντοτε τα παιδιά να πειθαρχούν στους γονείς τους, εκτός αν οι απαιτήσεις των γονέων γίνονται ενάντιες της σωτηρίας των παιδιών. Και παράλληλα δείχνει την παρρησία της Παναγίας προς τον Υιό και Θεό της.

Παράλληλα με την φράση αυτή ο Ιησούς είναι σαν να λέει ότι τίποτα δεν ωφελεί τον άνθρωπο, παρά η προσωπική του πίστη και ευσέβεια. Διότι και η Παναγία αν και γέννησε τον Χριστό δεν θα είχε καμία ωφέλεια απ’ αυτό το θαυμαστό γεγονός αν δεν ήταν πιστή και ενάρετη. Βεβαίως αυτό δεν το είπε ο Χριστός για να απωθήσει την Παναγία, αλλά για να ωφελήσει  υμάς τους ακροατές του Ευαγγελίου. Αυτό δε αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ο Ιησούς ήταν Ιουδαίος, αλλά οι Ιουδαίοι σε τίποτα δεν ωφελήθηκαν απ’ αυτήν την συγγένεια, μάλλον δε καταστράφηκαν και ξεριζώθηκαν και αφανίστηκαν εξαιτίας της κακίας τους. Ας μη μεγαλοφρονούμε λοιπόν για την «ευγενική» καταγωγή μας, αλλά ας φροντίσουμε εμείς οι ίδιοι να υπερβούμε αυτών τους άθλους ώστε να φανούμε αντάξιοι των έργων εκείνων.

Αλλά ας σταθούμε λίγο και ας προσέξουμε τον λόγο και την αιτία. Από τη μία ο Κύριος λέει στην μητέρα Του «δεν ήρθε ακόμη η ώρα μου» και από την άλλη σπεύδει να ικανοποιήσει αυτής την επιθυμία. Προς τι λοιπόν αυτή η αντίφαση;

Ο ίδιος μάλιστα Ευαγγελιστής σε άλλο σημείο λέει «Δεν μπορούσαν να συλλάβουν αυτόν διότι δεν είχε έρθει ακόμα η ώρα του», αλλού πάλι αναφέρει «κανείς δεν μπορούσε να απλώσει χέρια πάνω του γιατί δεν είχε έρθει ακόμα η ώρα του», αλλού «Έχει έρθει η ώρα μου, δόξασε σου τον Υιόν σου». Όλα αυτά μας προκαλούν απορία.

Ο Χριστός λοιπόν λέει ότι «δεν έχει έρθει ακόμα η ώρα μου» γιατί δεν είχε ακόμη γίνει γνωστός στους πολλούς, δεν είχε ακόμη συγκεντρώσει όλη την χορεία των μαθητών Του. Ακόμη ούτε και οι παρακαθίσαντες στον γάμο είχαν αντιληφθεί ότι είχε λείψει ο οίνος. Παρόλα αυτά κάνει το θαύμα όπως είπαμε πρωτίστως για να τιμήσει την μητέρα Του, κατ΄επέκταση δε για να δείξει σε όλους ότι ο δημιουργός του χρόνου δεν είναι καθόλου υποταγμένος σ’ αυτόν, αλλά Κύριος αυτού.

 5 λέγει ἡ μήτηρ αὐτοῦ τοῖς διακόνοις· ὅ,τι ἂν λέγῃ ὑμῖν, ποιήσατε.

Το λέει αυτό η Παναγία για να δείξει σε όλους ότι η αρχική του άρνηση προέρχονταν από μετριοφροσύνη και όχι από αδυναμία.

 6 ἦσαν δὲ ἐκεῖ ὑδρίαι λίθιναι ἓξ κείμεναι κατὰ τὸν καθαρισμὸν τῶν ᾿Ιουδαίων, χωροῦσαι ἀνὰ μετρητὰς δύο ἢ τρεῖς.

Δεν μας αναφέρει τυχαία ότι οι υδρίες αυτές βρίσκονταν εκεί κατά το έθιμο του καθαρισμού των Ιουδαίων, αλλά για να αποδείξει ότι οι υδρίες αυτές είχαν μέσα νερό και όχι υπολείμματα κρασιού. Διότι οι Ιουδαίοι επειδή είχαν το έθιμο αυτό χρειάζονταν τακτικά νερό για να καθαρίζονται.

 7 λέγει αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς· γεμίσατε τὰς ὑδρίας ὕδατος. καὶ ἐγέμισαν αὐτὰς ἕως ἄνω.

Γιατί όμως δεν έκανε το θαύμα με άδειες τις υδρίες ώστε αυτό να φανεί εκπληκτικότερο; Μειώνει το μέγεθος του θαύματος για να γίνει περισσότερο κατανοητό και αξιόπιστο στους πολλούς.

8 καὶ λέγει αὐτοῖς· ἀντλήσατε νῦν καὶ φέρετε τῷ ἀρχιτρικλίνῳ. καὶ ἤνεγκαν. 9 ὡς δὲ ἐγεύσατο ὁ ἀρχιτρίκλινος τὸ ὕδωρ οἶνον γεγενημένον –καὶ οὐκ ᾔδει πόθεν ἐστίν· οἱ δὲ διάκονοι ᾔδεισαν οἱ ἠντληκότες τὸ ὕδωρ– φωνεῖ τὸν νυμφίον ὁ ἀρχιτρίκλινος 10 καὶ λέγει αὐτῷ· πᾶς ἄνθρωπος πρῶτον τὸν καλὸν οἶνον τίθησι, καὶ ὅταν μεθυσθῶσι, τότε τὸν ἐλάσσω· σὺ τετήρηκας τὸν καλὸν οἶνον ἕως ἄρτι.

Και γιατί πήγαν το εν θαύματι κρασί στον αρχιτρίκλινο; -Για να μη πει κανείς ότι όλοι τους ήταν μεθυσμένοι και δεν μπορούναν να ξεχωρίσουν νερό από κρασί ή καλό από κακό κρασί. Ο Αρχιτρίκλινος ήταν λοιπόν οπωσδήποτε νηφάλιος διότι είχε έργο συγκεκριμένο να επιτελέσει και δεν είχε γευθεί καθόλου κρασί καθ’ όλη τη διάρκεια του γάμου επιτελώντας με συνέπεια να καθήκοντά του.

11 Ταύτην ἐποίησε τὴν ἀρχὴν τῶν σημείων ὁ ᾿Ιησοῦς ἐν Κανᾷ τῆς Γαλιλαίας καὶ ἐφανέρωσε τὴν δόξαν αὐτοῦ, καὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ.
12 Μετὰ τοῦτο κατέβη εἰς Καπερναοὺμ αὐτὸς καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, καὶ ἐκεῖ ἔμειναν οὐ πολλὰς ἡμέρας.

Και γιατί μετέβηκε μαζί με την μητέρα Του στην Καπρναούμ; Ας θυμηθούμε τα λόγια του Χριστού: «Και συ Καπερναούμ η οποία υψώθηκες ως τον ουρανό θα καταβιβαστείς έως τον άδη». Και αναφέρεται ότι κανένα θαύμα δεν έκανε εκεί. Γιατί λοιπόν πήγε; Διότι εντός ολίγου εισήρχοντο στα Ιεροσόλυμα και η Καπερναούμ ήταν πέρασμα.

13 Καὶ ἐγγὺς ἦν τὸ πάσχα τῶν ᾿Ιουδαίων, καὶ ἀνέβη εἰς ῾Ιεροσόλυμα ὁ ᾿Ιησοῦς. 14 καὶ εὗρεν ἐν τῷ ἱερῷ τοὺς πωλοῦντας βόας καὶ πρόβατα καὶ περιστεράς, καὶ τοὺς κερματιστὰς καθημένους. 15 καὶ ποιήσας φραγέλλιον ἐκ σχοινίων πάντας ἐξέβαλεν ἐκ τοῦ ἱεροῦ, τά τε πρόβατα καὶ τοὺς βόας, καὶ τῶν κολλυβιστῶν ἐξέχεε τὸ κέρμα καὶ τὰς τραπέζας ἀνέστρεψε, 16 καὶ τοῖς τὰς περιστερὰς πωλοῦσιν εἶπεν· ἄρατε ταῦτα ἐντεῦθεν· μὴ ποιεῖτε τὸν οἶκον τοῦ πατρός μου οἶκον ἐμπορίου.

Το περιστατικό αυτό δεν είναι το ίδιο με εκδίωξη των εμπόρων που έκανε πριν το Θείο Πάθος Του. Άλλωστε αυτή τη φορά είναι μετριοπαθέστερος λέγοντας «οίκο εμπορίου», ενώ την δεύτερη φορά σκληρύνει τον λόγο Του αποκαλώντας την πράξη των εμπόρων ως  «σπήλαιο ληστών». Βλέπεις λοιπόν πως διαφέρει το ένα γεγονός από το άλλο;

Και παρότι η πράξη αυτή του Ιησού ήταν ξεκάθαρο πως επήγαζε από την αγάπη που είχε στον οίκο του Πατρός Του, κι ενώ κανονικά θα έπρεπε να τους θυμίσει τα λόγια των προφητών τα οποία σημειοτέον  θυμήθηκαν οι μαθητές:  17 ἐμνήσθησαν δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι γεγραμμένον ἐστίν, ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου σου καταφάγεταί με.
εκείνοι γεμάτοι από ανοησία ρώτησαν 18 ἀπεκρίθησαν οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοι καὶ εἶπον αὐτῷ· τί σημεῖον δεικνύεις ἡμῖν ὅτι ταῦτα ποιεῖς;  Δηλαδή τι σημείο ζητούσαν για να παύσουν τις ακόλαστες πράξεις τους; Ω της ανοησίας! Αλλά δεν ήταν μόνο ανόητοι αλλά και πολύ πονηροί, διότι  αφενός μεν βλέποντας ότι τους αφαιρείται το πλεονέκτημα της αισχροκερδίας και αφετέρου θέλοντας να τον προκαλέσουν στην άκαιρη παρεκτροπή της ποιήσεως ενός θαύματος του έθεσαν αυτό το ερώτημα για να Τον παγιδέψουν. Όμως ο Χριστός ούτε θαύμα έκανε, ούτε τους επέτρεψε πλέον να βεβηλώνουν διά εμπορίου τον Ναό του Θεού. Τι τους απάντησε λοιπόν ο Κύριος;

19 ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς· λύσατε τὸν ναὸν τοῦτον, καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν. 20 εἶπον οὖν οἱ ᾿Ιουδαῖοι· τεσσαράκοντα καὶ ἓξ ἔτεσιν ᾠκοδομήθη ὁ ναὸς οὗτος, καὶ σὺ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερεῖς αὐτόν; 21 ἐκεῖνος δὲ ἔλεγε περὶ τοῦ ναοῦ τοῦ σώματος αὐτοῦ.

Ασφαλώς εδώ μιλά αποκεκριμένα διά την τριήμερο ταφή και Ανάστασή Του. Γιατί όμως μιλά με αυτόν τον τρόπο που κανείς από τους ακροατές δεν μπορούσαν να κατανοήσουν; - Διότι με αυτόν τον τρόπο αποδείκνυε στους μεταγενέστερους ότι γνώριζε τα πάντα προτού συμβούν αυτά. Άλλωστε αυτά ενθυμούμενος ο Ευαγγελιστής συμπληρώνει: 22 ὅτε οὖν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν, ἐμνήσθησαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι τοῦτο ἔλεγε, καὶ ἐπίστευσαν τῇ γραφῇ καὶ τῷ λόγῳ ᾧ εἶπεν ὁ ᾿Ιησοῦς.

Γιατί όμως δεν έλυσε το αίνιγμα και δεν είπε, «περί του ναού του Σώματό Μου ομιλώ»; -Διότι δεν θα πίστευαν στον λόγο Του, οπότε φρονίμως ποιών σιωπά. Τότε λοιπόν στον κατάλληλο χρόνο, όταν «υψωθεί ο Υιός του ανθρώπου», «όταν αναστηθεί εκ νεκρών», «τότε που θα προσελκύσει πολλούς απ’ όλη την οικουμένη», τότε θα μάθουν και αυτοί για το περιεχόμενο του αινιγματικού Του λόγου.. Δεν μιλούσε λοιπόν σαν ένας απλός άνθρωπος, αλλά σαν Θεός ο Οποίος ήρθε στη γη ως άνθρωπος για να διαλύσει την αιώνια δουλεία του θανάτου.
 

23 ῾Ως δὲ ἦν ἐν τοῖς ῾Ιεροσολύμοις ἐν τῷ πάσχα ἐν τῇ ἑορτῇ, πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ, θεωροῦντες αὐτοῦ τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει.

Πολλοί βλέποντας τα θαύματα του Ιησού Τον ακολουθούσαν. Τον ακολουθούσαν όμως με μοναδικό τους κίνητρο να δουν τα θαύματα . Γι’ αυτό και ο Χριστός δεν βασίζονταν σ’ αυτούς, αλλά στους μαθητές Του, οι οποίοι Τον ακολυθούσαν όχι μόνο για τα θαύματα, αλλά και για την διδασκαλία.

24 αὐτὸς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς οὐκ ἐπίστευεν ἑαυτὸν αὐτοῖς διὰ τὸ αὐτὸν γινώσκειν πάντας,

Και δεν εμπιστευόταν ο Χριστός τον εαυτό Του σ’ αυτούς, διότι έβλεπε την ολιγοπιστία τους. Και σήμερα άλλωστε υπάρχουν πολλοί που λένε «θέλω να δω θαύμα για να πιστέψω». Αλλά γι’ αυτό ζητάς θαύμα διότι δεν πιστεύεις, διότι τα θαύματα γίνονται για τους απίστους. Διότι αν πίστευες τότε δεν θα ζητούσες να δεις θαύματα.

25 καὶ ὅτι οὐ χρείαν εἶχεν ἵνα τις μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ ἀνθρώπου· αὐτὸς γὰρ ἐγίνωσκε τί ἦν ἐν τῷ ἀνθρώπῳ.