ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΗΣ 18/7/2018 Ματθ. 16, 20-24
20 τότε διεστείλατο τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἵνα μηδενὶ εἴπωσιν ὅτι αὐτός ἐστιν ᾿Ιησοῦς ὁ Χριστός.
21 ᾿Απὸ τότε ἤρξατο ὁ ᾿Ιησοῦς δεικνύειν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι δεῖ αὐτὸν ἀπελθεῖν εἰς ῾Ιεροσόλυμα καὶ πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ ἀρχιερέων καὶ γραμματέων καὶ ἀποκτανθῆναι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆναι. 22 καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν ὁ Πέτρος ἤρξατο ἐπιτιμᾶν αὐτῷ λέγων· ἵλεώς σοι, Κύριε· οὐ μὴ ἔσται σοι τοῦτο. 23 ὁ δὲ στραφεὶς εἶπε τῷ Πέτρῳ· ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ· σκάνδαλόν μου εἶ· ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων.
24 Τότε ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι. 25 ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ, εὑρήσει αὐτήν. 26 τί γὰρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ, τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; 27 μέλλει γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεσθαι ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ, καὶ τότε ἀποδώσει ἑκάστῳ κατὰ τὴν πρᾶξιν αὐτοῦ. 28 ἀμὴν λέγω ὑμῖν, εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ.
20 τότε διεστείλατο τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἵνα μηδενὶ εἴπωσιν ὅτι αὐτός ἐστιν ᾿Ιησοῦς ὁ Χριστός.
Και γιατί παραγγέλλει αυστηρά στους μαθητές Του να μην πουν σε κανέναν ότι Αυτός είναι ο Υιός του Θεου; Το έκανε με σκοπό να εντυπωθεί καθαρά και ακλόνητα στον νου των μαθητών η πρέπουσα περί Αυτού γνώμη η οποία θα ολοκληρώνονταν όταν θα είχε επιτελεθεί η Σταύρωση και όλα όσα έπαθε.
21 ᾿Απὸ τότε ἤρξατο ὁ ᾿Ιησοῦς δεικνύειν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι δεῖ αὐτὸν ἀπελθεῖν εἰς ῾Ιεροσόλυμα καὶ πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ ἀρχιερέων καὶ γραμματέων καὶ ἀποκτανθῆναι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆναι.
Από τότε; Από πότε; Απ’ όταν σταθεροποιήθηκε μέσα στους μαθητές η αλήθεια περί του πάθους Του, απ’ όταν τους μίλησε για την διάδοση του Ευαγγελίου. Αλλά όμως ούτε και τότε πάλι αντιλήφθηκαν το νόημα των λόγων Του. Και φοβήθηκαν για τον θάνατό Του, και δεν θέλησαν να ρωτήσουν για το τι σημαίνει Ανάσταση και νόμιζαν ότι πολύ καλύτερα θα ήταν το να μη πεθάνει.
Και τότε πάλι ο Πέτρος, λόγω της θερμότητας της πίστεώς του, παίρνει το θάρρος, όχι όμως μπροστά σε όλους τους μαθητές αλλά κατ΄ιδίαν και λέει:
22 καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν ὁ Πέτρος ἤρξατο ἐπιτιμᾶν αὐτῷ λέγων· ἵλεώς σοι, Κύριε· οὐ μὴ ἔσται σοι τοῦτο. 23 ὁ δὲ στραφεὶς εἶπε τῷ Πέτρῳ· ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ·
Και για να μάθεις ότι όπως πριν δεν ήταν τα λόγια της αποκαλύψεως δικά του, ούτε όμως και τώρα και γι’ αυτό ο Κύριος τον αποκάλεσε Σατανά. Και ας το ακούσουν αυτό όλοι εκείνοι που ντρέπονται για τον σταυρικό θάνατο του Χριστού, ότι αν τον κορυφαίο των Αποστόλων ο Χριστός ονόμασε Σατανά, πόσο μάλλον όλους εκείνους που απορρίπτουν τον Σταυρικό θάνατο και Ανάσταση του Κυρίου μας. Και δεν του είπε: ο Σατανάς μίλησε μέσα από σένα, αλλά «ύπαγε οπίσω μου Σατανά». Διότι ο διάβολος επιθυμούσε να μην πάθει ο Χριστός και διά τούτο τον επιτίμησε με τόση αυστηρότητα. Και στη συνέχεια αποκαλύπτει τις απόκρυφες σκέψεις του: σκάνδαλόν μου εἶ· ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων.
Τι σημαίνει «σκέφτεσαι αυτά που δεν αρέσουν στον Θεό, αλλά στους ανθρώπους»; Συ Πέτρε νομίζεις ότι είναι ανάξιο και απρεπές σε μένα το να πάθω, όμως Εγώ σου λέω, ότι το να μη πάθω είναι επιθυμία του διαβόλου. Διότι με αυτό το μέσο που χρησιμοποίησε ο διάβολος για να ταπεινώσει τον Χριστό (τον Σταυρό) με το ίδιο μέσο ο Χριστός κατήργησε το κράτος και την δυναστεία του διαβόλου. Διότι διά του Σταυρού έσωσε όλη την οικουμένη, διά του Σταυρού μετέβαλε την γη σε ουρανό, τους ανθρώπους σε αγγέλους, χάριν του Σταυρού έπαυσαν οι δαίμονες να είναι πλέον φοβεροί και έγιναν ευκαταφρόνητοι, ο θάνατος έπαυσε να είναι θάνατος και έγινε ύπνος.
Κι αν κάποιος σε ειρωνευτεί και σου πει «τον εσταυρωμένο προσκυνείς»; Τότε με περίσσια παρρησία να του πεις: «Ναι, Τον προσκυνώ και τώρα και πάντοτε θα Τον προσκυνώ»! Κι αν γελάσει, δάκρυσε γι’ αυτόν σαν να είναι τρελός διότι γι’ αυτό ακριβώς γελά διότι ο φυσικός και μη αναγεννημένος άνθρωπος δεν δέχεται εκείνα που διδάσκει το Πνεύμα του Θεού. Αυτό το παθαίνουν και τα παιδιά, αν τα οδηγήσεις σε τόπο όπου τελούνται Μυστήρια θα γελάσει διότι είναι ατελείς άνθρωποι. Ας σταυρωθούμε λοιπόν για τον κόσμο και ας μην έχουμε τίποτα κοινό με την γη, αλλά ας επιθυμούμε με ενθουσιασμό την επουράνια πατρίδα.
24 Τότε ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι.
Τότε; Πότε; Όταν ο Πέτρος είπε «ας σε λυπηθεί ο Θεός και ας μην πάθεις όλα αυτά». «Εάν θέλει κανείς να με ακολουθήσει» και κανέναν δεν αναγκάζει ο Χριστός να Τον ακολουθήσει με το ζόρι διότι η βία φέρνει αντιδράσεις στους ακροατές. Ακόμη κι αν κάποιος οδηγήσει κάποιον με το ζόρι σε θησαυρούς και σε χρυσάφια, θα υπάρξει αντίδραση. Διότι το πνεύμα του ανθρώπου πλάστηκε ελεύθερο. Και μη νομίσετε ότι τώρα σεις οι μαθητές με ακολουθείτε επειδή τρέχετε ξοπίσω μου, θα με ακολουθήσετε πραγματικά αν υπομείνετε πολλούς κινδύνους. Κι εσύ Πέτρε επειδή με ομολόγησες Υιό του Θεού δεν σημαίνει ότι κέρδισες την σωτηρία.
Και δεν περιορίζει την πρόσκληση μόνο στους μαθητές, αλλά λέγοντας «αν κανείς θέλει» ανοίγει την πρόσκληση σε όλη την οικουμένη, σε άνδρα ή γυναίκα, σε πλούσιο ή φτωχό.
Και ζητά τρεις προϋποθέσεις από εκείνον που θα θελήσει να Τον ακολουθήσει: Πρώτον να απαρνηθεί τον εαυτό του, δεύτερον να σηκώσει τον σταυρό του και τρίτον να Τον ακολουθήσει.
Όμως τι σημαίνει το να αρνηθούμε τον εαυτό μας; Πριν δούμε αυτό, ας δούμε το τι σημαίνει να αρνηθούμε τον άλλον και τότε θα κατανοήσουμε πλήρως το τι σημαίνει να απαρνηθούμε τον εαυτό μας: Το να αρνηθούμε τον άλλο σημαίνει ότι όταν τον δούμε να ταπεινώνεται, ή να σταυρώνεται, ή να βασανίζεται ή οτιδήποτε άλλο, δεν τον βοηθά, δεν ταράσσεται η ψυχή του, δεν στενάζει για κείνον επειδή έχει αποξενωθεί τελείως απ’ αυτόν. Τέτοια αδιαφορία θέλει να δείχνουμε για το σώμα μας, ώστε όταν αυτό μαστιγώνεται, ή σταυρώνεται, ή υβρίζεται να μην το λυπόμαστε. Το να μην έχουμε τίποτα κοινό με τον εαυτό μας, αυτό σημαίνει ότι τον απαρνιόμαστε.
«Και ας σηκώσει τον σταυρό του»: Και για να μην νομίσεις ότι πρέπει να απαρνηθείς τον εαυτό σου μόνο σχετικά με τα λόγια και τις ύβρεις, λέει ότι πρέπει να τον απαρνηθείς μέχρι θανάτου και μάλιστα ατιμωτικό θάνατο, και όχι μόνο μία φορά, αλλά καθ’ όλη τη ζωή του.
Και επειδή είναι δυνατόν κάποιος να πάσχει, αλλά να μην ακολουθεί, γι’ αυτό προσθέτει «και ας με ακολουθήσει». Διότι είναι πολλοί που πάσχουν για τον διάβολο πολλά και εκείνον ακολουθούν.
Μελέτη εις τον Ιερό Χρυσόστομο από τον πρωτοπρ. Μιχαήλ Δ. Στεφάνου