Ευαγγελική περικοπή και ερμηνεία Θεοφανείων 6/1/2018 Ἐκ τοῦ κατά Ματθαῖον. Κεφ. 3: 13-17
13 Τότε παραγίνεται ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐπὶ τὸν Ἰορδάνην πρὸς τὸν Ἰωάννην τοῦ βαπτισθῆναι ὑπ᾿ αὐτοῦ.
Έρχεται ο Δεσπότης με τους δούλους, ο δικαστής με τους υπόδικους για να βαπτιστεί! Όμως μη ταραχθείς διότι μεταξύ των ταπεινών διαλάμπει το υψηλό μεγαλείο. Γιατί ταράζεσαι; Εδώ καταδέχτηκε να γεννηθεί, να σταυρωθεί, να θανατωθεί. Έκανε τα μεγαλύτερα δεν θα τον εμπόδιζε ασφαλώς και αυτό.
14 ὁ δὲ Ἰωάννης διεκώλυεν αὐτὸν λέγων· ἐγὼ χρείαν ἔχω ὑπὸ σοῦ βαπτισθῆναι, καὶ σὺ ἔρχῃ πρός με;
Ο Ιωάννης διευκρινίζει βέβαια ότι δεν είναι άξιος, είναι αυτός ο Αμνός του Θεού και δια τούτο έχει εκείνος ανάγκη εκείνος να βαπτιστεί υπ’ Αυτού. Όμως τι ακούει στα λόγια του αυτά; Τον έπαινο; Όχι. Την συγκατάβαση; Όχι. Αλλά τι ακούει;
15 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπε πρὸς αὐτόν· ἄφες ἄρτι· οὕτω γὰρ πρέπον ἐστὶν ἡμῖν πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην· τότε ἀφίησιν αὐτόν·
Δηλαδή, άφησέ τα τώρα αυτά δεν μπορείς να το αποφύγεις αυτό το οποίο δεν θα διαρκέσει αιωνίως, θα με δεις στην κατάσταση που επιθυμείς σύντομα. Τώρα όμως δέξου του. Ήρθε ο Χριστός να διαλύσει την κατάρα, αφού εκπλήρωσε πρώτα όλο τον νόμο, εξαιτίας της παράβασης αυτού ο άνθρωπος παρέμενε για αιώνες εγκλωβισμένος στον Άδη. Ο νόμος λοιπόν δεν λειτουργούσε πλέον σαν λύτρωση αλλά σαν κατάρα. Ο Χριστός όμως εκτελεί πλέον όλον τον νόμο, σηκώνει πάνω του την κατάρα των ανθρώπων και διά τούτο καταλύει την αιτία της κατάρας που είναι η παράβαση του νόμου φέρνοντας το καινούριο. Την Καινή Διαθήκη που είναι γεμάτη δωρεές και όχι ασήκωτα βάρη.
16-17 καὶ βαπτισθεὶς ὁ Ἰησοῦς ἀνέβη εὐθὺς ἀπὸ τοῦ ὕδατος· καὶ ἰδοὺ ἀνεῴχθησαν αὐτῷ οἱ οὐρανοί, καὶ εἶδε τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ καταβαῖνον ὡσεὶ περιστερὰν καὶ ἐρχόμενον ἐπ᾿ αὐτόν· καὶ ἰδοὺ φωνὴ ἐκ τῶν οὐρανῶν λέγουσα· οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα.
Οι άνθρωποι υποπτεύονταν ότι ο Χριστός ήταν κατώτερος πνευματικά από τον Ιωάννη τον βαπτιστή. Η μορφή άλλωστε του Προδρόμου ήταν περισσότερο ασκητική. (ρούχα, σπίτι, διατροφή). Γι’ αυτό όμως οι ουρανοί άνοιξαν και ακούστηκε η φωνή : «Αυτός είναι ο Υιός μου αγαπητός. Και για να μη γίνει παρανόηση ότι η λέξη αυτός λέχθηκε για τον Ιωάννη, το Πνεύμα σαν περιστερά στάθηκε πάνω από τον Ιησού.
Γιατί δεν πίστεψαν όμως οι ιουδαίοι βλέποντας ένα τόσο μεγάλο θαύμα; Απάντηση: Δεν είδαν μόνο αυτό αλλά και άλλα μεγαλύτερα απ’ αυτό. Το ζητούμενο δεν είναι αυτό. Η σωστή ερώτηση θα ήταν αν δεν έγιναν όλα για να πιστέψουν. Υπάρχει κάτι που να μην έγινε;
Για ποιο λόγο όμως άνοιξαν οι ουρανοί; Για να μάθεις ότι και όταν βαπτίζεσαι εσύ γίνεται το ίδιο. Σε καλεί ο Θεός στην ουράνια πατρίδα. Αν δεν βλέπεις μην απιστήσεις. Εμείς δεν έχουμε ανάγκη από ορατά σημεία, τα αντικαθιστά όλα η πίστη! Τα σημεία προορίζονται όχι για τους πιστούς, αλλά για τους απίστους.
Άλλη ερώτηση: -Γιατί το Άγιο Πνεύμα εμφανίστηκε ως περιστερά;
Απάντηση: - Είναι ήμερο και καθαρό ζώο. Το Πνεύμα το Άγιο είναι πνεύμα πραότητος. Μας θυμίζει επίσης και την ιστορία του Νώε. Με τη διαφορά όμως ότι τότε το ανθρώπινο γένος τιμωρήθηκε, ενώ σε αυτή την περίπτωση δέχτηκε την δωρεά. Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία: Ο Χριστός εμφανίστηκε με την δική μας φύση. Ανέλαβε την φύση μας, ενώ το Άγιο Πνεύμα ασφαλώς δεν ανέλαβε την φύση του περιστεριού. Γι’ αυτό ο Ευαγγελιστής δεν είπε με την φύση της περιστεράς, αλλά με την μορφή. Μετά άλλωστε απ’ αυτή την μορφή πήρε άλλη. (πύρινες γλώσσες)
Εν κατακλείδι: Ο Χριστός με το βάπτισμα μας καλεί στην ουράνια πατρίδα. Δεν μας αλλάζει όμως σε αγγέλους ή αρχαγγέλους, αλλά όπως είμαστε μας κάνει υιούς του Θεού αγαπητούς. Αν τα σκεφτούμε όλα αυτά θα πρέπει εφεξής να ζήσουμε μία ζωή αντάξια της τιμής που μας εδόθη. Δεν θα κριθούμε πλέον σαν άνθρωποι, αλλά σαν υιοί του Θεού. Γι’ αυτό λοιπόν ευλόγως θα πρέπει να είμαστε σε όλα προσεκτικοί μη τυχόν αντί για τον ετοιμασμένο παράδεισο βρεθούμε στο σκότος το εξώτερο, εκεί που ο σκώληξ δεν τελευτά και το κτύπημα και ο τριγμός των δοντιών είναι αιώνιος.
Πρωτοπρ. Μιχαήλ Στεφάνου «από την μελέτη στον Ιερό Χρυσόστομο»