Ευαγγελική περικοπή και ερμηνεία Δευτέρας 5/11/2018 Γαλακτίωνος και Επιστήμης των μαρτύρων Λουκ. ιβ΄13-15, 22-31

--------------------------------------

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ«ΜΗ ΜΕΡΙΜΝΑΤΕ» ;

13 Εἶπε δέ τις αὐτῷ ἐκ τοῦ ὄχλου· διδάσκαλε, εἰπὲ τῷ ἀδελφῷ μου μερίσασθαι τὴν κληρονομίαν μετ᾿ ἐμοῦ. 14 ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· ἄνθρωπε, τίς με κατέστησε δικαστὴν ἢ μεριστὴν ἐφ᾿ ὑμᾶς; 15 εἶπε δὲ πρὸς αὐτούς· ὁρᾶτε καὶ φυλάσσεσθε ἀπὸ πάσης πλεονεξίας· ὅτι οὐκ ἐν τῷ περισσεύειν τινὶ ἡ ζωὴ αὐτοῦ ἐστιν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐτοῦ. 22 Εἶπε δὲ πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ· διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε. 23 οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; 24 κατανοήσατε τοὺς κόρακας, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν, οἷς οὐκ ἔστι ταμεῖον οὐδὲ ἀποθήκη, καὶ ὁ Θεὸς τρέφει αὐτούς· πόσῳ μᾶλλον ὑμεῖς διαφέρετε τῶν πετεινῶν; 25 τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα; 26 εἰ οὖν οὔτε ἐλάχιστον δύνασθε, τί περὶ τῶν λοιπῶν μεριμνᾶτε; 27 κατανοήσατε τὰ κρίνα πῶς αὐξάνει· οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει· λέγω δὲ ὑμῖν, οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων. 28 εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσι, πόσῳ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι; 29 καὶ ὑμεῖς μὴ ζητεῖτε τί φάγητε καὶ τί πίητε, καὶ μὴ μετεωρίζεσθε· 30 ταῦτα γὰρ πάντα τὰ ἔθνη τοῦ κόσμου ἐπιζητεῖ· ὑμῶν δὲ ὁ πατὴρ οἶδεν ὅτι χρῄζετε τούτων· 31 πλὴν ζητεῖτε τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. 

------------------------------------------------------------------------------------

Τι σημαίνει αυτό που είπε «μη μεριμνάτε». Καταρχήν η ψυχή ασφαλώς δεν έχει ανάγκη της τροφής, διότι είναι ασώματη, όμως κατοικεί μέσα στο σώμα που έχει ανάγκη της τροφής. Συνεχίζει όμως τον συλλογισμός του λέγοντας δεν είναι ανώτερη η ψυχή από τη τροφή και το σώμα από το ένδυμα; Αυτός λοιπόν που δίνει το μεγαλύτερο και ανώτερο, σίγουρα θα δώσει το μικρότερο και κατώτερο. Γι’ αυτό λοιπόν δεν περιορίστηκε μόνο στο σώμα που χρειάζεται κάθε μέρα να παρέχει την τροφή, αλλά επεκτάθηκε και στην ψυχή που μία φορά της έδωσε και μένει έτσι αμετάβλητος. Εάν για τα κατώτερα επιδεικνύει ο Θεός τόσο ενδιαφέρον, πως δεν θα δώσει στον άνθρωπο; Στον διάβολο ο Χριστός μίλησε διαφορετικά και του είπε «Δεν θα ζήσει ο άνθρωπος μόνον με τον άρτο, αλλά με κάθε λόγο που προέρχεται από το στόμα του Θεού». Ορισμένοι ασεβείς λένε ότι τα πτηνά εκ φύσεως έχουν αυτό το προτέρημα, (της αμεριμνησίας) άρα δεν έχει αξία αυτό το παράδειγμα.

Τι θα μπορούσαμε να πούμε εδώ; Αφού αυτό συμβαίνει στα πτηνά εκ φύσεως, είναι δυνατόν να συμβεί και σε μας κατ’ ελευθέρα εκλογή. Διότι δεν είπε κοιτάξτε τα πτηνά πετούν, πράγμα αδύνατο να συμβεί στον άνθρωπο, αλλά ότι τρέφονται χωρίς φροντίδα, πράγμα που μπορεί να συμβεί και σε μας αν θελήσουμε. Και αυτό το απέδειξαν εμπράκτως αυτοί που το κατόρθωσαν. Μπορούσε ο Χριστός να αναφέρει για παράδειγμα τον Ηλία, τον Μωυσή, τον Ιωάννη και άλλου παρόμοιους, δεν το έκανε· για να καυτηριάσει όμως την ακοή των ακροατών ανέφερε τα άλογα ζώα.

Είπε λοιπόν για τα πτηνά, δεν σπείρουν, ούτε θερίζουν. Θα ρωτήσει κάποιος: δηλαδή δεν πρέπει να σπείρω; Δεν είπε αυτό, ούτε ότι δεν πρέπει να εργάζεται κανείς, αλλά να μην ασχολείται με όλη του την δύναμη με τέτοιου είδους φροντίδες. Άλλωστε δεν είπε να μην τρεφόμαστε, αλλά να μην μεριμνάμε. Πόσοι άνθρωποι έκαναν σήμερα αυτοσκοπό της ζωής τους την συγκέντρωση χρημάτων μη αφιερώνοντας ούτε λεπτό στην λατρεία του Θεού; Η εργασία είναι για τον άνθρωπο, όχι ο άνθρωπος για την εργασία.

Ποιοι τελικά είναι αυτοί που δεν μερίμνησαν; -Ο Ιακώβ αναχώρησε από την πατρική του οικεία χωρίς τίποτα να έχει. Άκου την προσευχή του: «Εάν θελήσει ο Κύριος να μου δώσει να φάγω άρτον και ένδυμα να φορέσω». Αυτό επέτυχαν και οι απόστολοι, αλλά και οι πέντε χιλιάδες, και οι τρεις χιλιάδες που βγήκαν στην έρημο για να ακούσουν τα λόγια του Κυρίου και τράφηκαν διά θαύματος.

Μη νομίζεις ότι αν θα μεριμνήσεις ότι είναι σίγουρο πως θα συγκεντρώσεις την απαραίτητη τροφή για το σώμα σου, χωρίς την πρόνοια του Θεού και τα αυτονόητα γίνονται ακατόρθωτα και ακριβοθώρητα.

Και αν νομίσουμε ότι σήμερα δεν υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, άκου και αυτό: όταν ο Ηλίας νόμισε πως δεν υπάρχει άλλος σαν κι αυτόν, άκουσε τον Θεό να του λέει: «Άφησα διά τον εαυτό μου επτά χιλιάδες άνδρες».  

Αν πιστέψουμε ότι σήμερα δεν υπάρχουν ασκητές, ομοιάζουμε σαν αυτούς που μεθούν, που δεν μπορούν να πιστέψουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν γεύονται ούτε νερό.

      «  τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα;»

 Ωραία ερώτηση!! Τω σώμα συνεπώς δεν το αυξάνει η τροφή, αλλά η πρόνοια του Θεού. Ο Απόστολος Παύλος λέγει: «Ώστε ούτε αυτός που φυτεύει, ούτε αυτός που ποτίζει είναι κάτι, αλλ΄ο Θεός που τα αυξάνει.

Δεν μιλά συνεπώς ο Χριστός απευθείας για την αρετή της ακτημοσύνης, διότι κανείς δεν θα πρόσεχε απευθείας σ’ αυτά τα λόγια. Υπερβάλλει αυτό αυτή τη στιγμή τις δυνάμεις μας. Μας αρκεί προς το παρόν να ασκηθούμε στην αρετή της ελεημοσύνης. Τι θα μπορούσαμε να πούμε όταν ενώ λάβαμε την εντολή να ζούμε ως άγγελοι και τέκνα του Θεού, δεν κατορθώνουμε να ζήσουμε ούτε ως άνθρωποι; Διότι το να αρπάζει και να είναι αχόρταγος κανείς, δεν είναι γνώρισμα ήμερου ανθρώπου, αλλά αγριότητας θηρίων.

 « Καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; καταμάθετε τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ πῶς αὐξάνει· οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει· λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων.  Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι»; 

Σε σας που έδωσα ψυχή, για σας που δημιούργησα όλα όσα βλέπετε, για σας που απέστειλα τον Μονογενή Υιό Μου, δεν θα δώσω το ευτελέστερης αξίας ένδυμα για να ντυθείτε;

Στη συνέχεια επιπλήττει τους ακροατές Του, λέγοντάς τους ολιγόπιστους. Διότι αυτός που δίνει συμβουλές, δεν συμβουλεύει μόνον, αλλά και επιπλήττει ώστε να παρακινήσει τους ακροατές όχι μόνο να ακούν, αλλά και να εκτελούν όσα ακούν.

Δεν πρέπει να κατακυριευώμεθα από την πολυτέλεια των ενδυμάτων, αφού άλλωστε και η βοτάνη των χόρτων έχει την υπεροχή όλων αυτών.

Δεν είναι κόπος το να μη μεριμνά κανείς γι’ αυτά, αλλά το να μεριμνά.

Θυμηθείτε:

Ο ένδοξος βασιλιάς Σολομών ποτέ στη ζωή του δεν κατόρθωσε να ντυθεί όπως είναι ενδεδυμένο ένα από τα ευτελής αξίας άνθη του αγρού. ‘Οση απόσταση έχει η αλήθεια από το ψεύδος, τόση και η απόσταση των ενδυμάτων του βασιλέως από αυτά των ανθών!

Αφού λοιπόν ο ένδοξος βασιλέας Σολομών ηττήθηκε στην ομορφιά του ντυσίματος των ανθών, εσύ τι μεριμνάς; Κανέναν είδος καλλωπισμού ας μην επιθυμούμε, διότι πρόσεξε το τέλος: «ρίπτεται εις τον φούρνο».

Αφού όμως καμία αξία δεν έχει ο καλλωπισμός, γιατί ο Θεός δημιούργησε τόσο όμορφα τα άνθη; -Για να γνωρίσουμε και από αυτά την δόξα Του. Αφού σ’ αυτά που υπάρχουν σήμερα και αύριο δεν υπάρχουν ο Θεός εφάνη τόσο γενναιόδωρος φαντάσου τι θα κάνει με σένα που προορίζεσαι για την αθανασία και την αιωνιότητα.

Πρωτοπρ. Μιχαήλ Στεφάνου «από την μελέτη στον Ιερό Χρυσόστομο»