ΔΙΩΓΜΟΙ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΔΙΟΚΛΗΤΙΑΝΟ
Το 305 ο Διοκλητιανός και ο Μαξιμιανός παραιτήθηκαν. Ο Γαλέριος έγινε Αύγουστος και πήρε Καίσαρα τον ανηψιό του Μαξιμίνου του Μαξιμίνου Ντάγια. Και οι δύο εξακολούθησαν τον διωγμό και με διάταγμα το Πάσχα του 306 κάλεσαν όλους με κήρυκες να θυσιάσουν στους θεούς. Οι διωγμοί διέφθειραν τους δικαστές και τότε βρήκαν την ευκαιρία να πλουτίσουν και να ικανοποιήσουν τα σεξουαλικά πάθη τους, γι’ αυτό πολλές χριστιανές ρίχνονταν στον θάνατο για ν’ αποφύγουν την ντροπή. Ο διωγμός διήρκησε οκτώ χρόνια, ήταν συστηματικός και χρησιμοποίησαν την προπαγάνδα εναντίον της εκκλησίας. Ακόμη και στα σχολεία δίδασκαν μαθήματα εναντίον των χριστιανών.
Στη Δύση τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Ο Κωνσταντίνος το 306 διαδέχθηκε τον Κωνσταντίνο Χλωρό και εξακολούθησε την πολιτική της ανοχής. Στις 30 Αυγούστου του 311 εκδόθηκε αυτοκρατορικό διάταγμα με το οποίο έπαυσε ο διωγμός και ξαναήρθαν τα πράγματα στην κατάσταση που επικρατούσε πριν από τον διωγμό του Διοκλητιανού.
ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΓΑΛΕΡΙΟΥ
Το διάταγμα υπογράφουν ο Γαλέριος, ο Κωνσταντίνος και ο Λικίνος και δημοσιεύθηκε στη Σαρδική. Ο Γαλέριος κατάλαβε ότι οι διωγμοί ήταν μάταιοι, άλλωστε πλησίαζε το τέλος της ζωής του, γιατί είναι γνωστό ότι πέθανε μετά από 15 μέρες από την έκδοση του διατάγματος μέσα σε αβάσταχτους πόνους και τρομερή αγωνία.
Ο Μαξιμίνος που είχε υπό την κυριαρχία του, την Αίγυπτο, την Συρία και την Παλαιστίνη, έκρυψε το διάταγμα, έπαυσε μεν τους διωγμούς, αλλά τους συνέχισε μετά τον θάνατο του Γαλερίου. Κατόπιν συγκρούστηκε με τον Λικίνιο τον συναυτοκράτορά του στην Ανατολή. Νικήθηκε όμως και πέθανε στις 30 Απριλίου 313, κι έτσι ο Λικίνιος έμεινε ο μοναδικός κυρίαρχος στην Ανατολή.
Στη Δύση συνάρχοντας ήταν ο Μαξέντιος και ο Κωνσταντίνος. Ο δεύτερος έδειξε φιλική στάση προς τους χριστιανούς. Επέτρεψε τη λατρεία και επέστρεψε την περιουσία τους που είχε δημευθεί κατά τους διωγμούς.
Ανάμεσα στους δύο συνάρχοντες άρχισε αγώνας. Ο Κωνσταντίνος βάδισε με στρατό εναντίον του Μαξεντίου.
Ο Λακτάντιος λέει ότι τη νύχτα είδε όνειρο στο οποίο δόθηκαν οδηγίες να γράψει το ουράνιο σημείο του Θεού στις ασπίδες των στρατιωτών του. Στη μάχη που ακολούθησε στη Μουλβία γέφυρα την 28 Οκτωβρίου 312, ο Μαξέντιος νικήθηκε και πνίγηκε στον Τίβερη ποταμό.
Ο Κωνσταντίνος έμεινε μονοκράτορας στη Δύση και αφού δέχθηκε τα συγχαρητήρια της συγκλήτου στη Ρώμη, πήγε στο Μιλάνο για το γάμο της αδερφής του με τον Λικίνιο, αυτοκράτορα στην Ανατολή. Εκεί εκδόθηκε το γνωστό διάταγμα των Μεδιολάνων τον Φεβρουάριο του 313. Λίγο αργότερα ο Λικίνιος νίκησε τον Μαξιμίνο κι έτσι οι δυο τους έμειναν κύριοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Όμως και οι δύο ήταν πάλι πολλοί κι έτσι ύστερα από σύγκρουση ο Λικίνιος περιορίστηκε στο 1/4 της αυτοκρατορίας.
Ο Λικίνιος αντιπαθούσε τον Κωνσταντίνο, γιατί εκείνος πλησίαζε περισσότερο στον χριστιανισμό. Το 324 ο Λικίνιος νικήθηκε και οι χριστιανοί είδαν με ανακούφιση την ήττα διότι ο Κωνσταντίνος έγινε μονοκράτορας.