Ο Λέων Στ΄ είχε νυμφευθεί τρείς γυναίκες. Όταν μετά τον θάνατο της δεύτερης, νυ,φεύθηκε την Τρίτη προκλήθηκε σκάνδαλο γιατί ο ίδιος ο Λέων ε΄΄ιχε απαγορεύσει τη σύναψη τρίτου γάμου ενώ ήταν αρχικά αντίθετος ακόμη και τον δεύτερο. Όμως και η τρίτη γυναίκα του Ευδοξία πέθανε το 901 και ο χήρος αυτοκράτορας ζούσε με την ερωμένη του Ζωή Καρβουνοψίνα, η οποία το 905 γέννησε γιο που τόσο πολύ ήθελε ο αυτοκράτορας για να τον ανακηρύξει διάδοχό του. Για να γίνονταν όμως αυτό έπρεπε να παντρευτεί τη Ζωή.
Εκείνη την εποχή στον πατριαρχικό θρόνο ήταν ο Νικόλαος Μυστικός (901-907 και 912-925) συγγενής και θαυμαστής του Φωτίου.
Ο Λέων νυμφεύθηκε τη Ζωή και την αναγόρευσε Αυγούστα. Τον γάμο τέλεσε ο αυτοκρατορικός ιερέας Θωμάς χωρίς να ενημερώσει τον πατριάρχη. Ο Τέταρτος γάμος απαγορεύονταν στην Ανατολική Εκκλησία.
Μόλις το έμαθε ο πατριάρχης καθαίρεσε τον Θωμά και την ημέρα των Χριστουγέννων απαγόρευσε στον αυτοκράτορα την είσοδο στον ναό.
Ο αυτοκράτορας για να βγει από το αδιέξοδο απευθύνθηκε σε πατριάρχες της Ανατολής καθώς και στον πάπα Σέργιο Γ΄. Ο πάπας έστειλε αντιπροσώπους οι οποίοι έγιναν δεκτοί με τιμές από τον αυτοκράτορα.
Το 906 έγινε σύνοδος η οποία απφάσισε ότι επιτρέπεται ο τέταρτος γάμος, χωρίς όμως να διευκρινίζει αν αυτή η απόφαση ήταν απόφαση οικονομίας για τον αυτοκράτορα.
Ο πατριάρχης Νικόλαος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση και τον έκλεισαν στην μονή Γαλακρηνών. Στη θέση του τοποθετήθηκε ο σύγκελλος Ευθύμιος ο οποίος αναγνώρισε τον τέταρτο γάμο κατ’ οικονομία.
Ο αυτοκράτορας στη συνέχεια έστεψε τον γιο του αυτοκράτορα (908) κι έτσι εξασφαλίστηκε η διαδοχή της δυναστείας.
Ο Λέων είχε θεολογική μόρφωση. Διακρίθηκε ως υμνογράφος, έγραφε κηρύγματα τα οποία απάγγειλε ο ίδιος, είναι γνωστός επίσης για το νομοθετικό του έργο. (βασιλικά και Νεαρές=νέες διατάξεις).
Όταν πέθανε ο Λέων τον διαδέχθηκε ο αδερφός του Αλέξανδρος με συναυτοκράτορα τον Κωνσταντίνο Ζ΄ γιο του Λέοντος.
Η σύνοδος καθαίρεσε τον πατριάρχη Ευθύμιο και επανέφερε τον Νικόλαο Μυστικό. Τον Ευθύμιο τον έκλεισαν στην μονή του Αγαθού. Έτσι ξέσπασαν νέες έριδες μεταξύ των οπαδών των δύο πατριαρχών. Ο Ευθύμιος όμως ύστερα από λίγο πέθανε και τα πράγματα ηρέμησαν.
Το 913 πέθανε και ο Αλέξανδρος και αυτοκράτορας έμεινε ο Κωνσταντίνος Ζ΄ παιδί 7 ετών με επιτρόπους αντιβασιλείς με επικεφαλή τον πατριάρχη Νικόλαο Μυστικό.
Ο Νικόλαος έγραψε στον πάπα Αναστάσιο Γ΄ (911-913) σχετικά με τις θέσεις της Ανατολικής εκκλησίας για τον τέταρτο γάμο και κατηγόρησε τους παπικούς αντιπροσώπους για τη στάση τους στη σύνοδο του 907.
Το 919 επικράτησε στην Κωνσταντινούπολη ο στρατηγός Ρωμανός Λεκαπηνός, αμαθής και αγράμματος αλλά με ισχυρή προσωπικότητα. Αυτός για να επαναφέρει την ειρήνη στην εκκλησία κάλεσε σύνοδο τον Ιούλιο του 920. Η σύνοδος αυτή ακύρωσε τις αποφάσεις της συνόδου του 907 και απαγόρευσαν τον τέταρτο γάμο, χωρίς όμως να κάνουν λόγο για τον γάμο του Λέοντος.
Ο πάπας Ιωάννης Ι΄ (914-928) δέχτηκε τις αποφάσεις της συνόδου ώστε εφεξής η κάθε εκκλησία να δέχεται τις παραδόσεις της άλλης. Ο Νικόλαος ξαναέγραψε στα δίπτυχα το όνομα του πάπα και συλλειτούργησε με τους παπικούς αντιπροσώπους. Έτσι αποκαταστάθηκαν οι σχέσεις των δύο εκκλησιών.
Το κύρος του Ρωμανού Λεκαπηνού ανέβηκε και τον Σεπτέμβριο του 920 ανακηρύχθηκε καίσαρ δηλαδή συναυτοκράτορας με τον Κωνσταντίνο, αφού το προηγούμενο έτος είχε παντρέψει την θυγατέρα Ελένη με τον Κωνσταντίνο και είχε πάρει τον τίτλο Βασιλεοπάτωρ.
Μετά τον θάνατο του Νικολάου Μυστικού, πατριάρχης αναδείχθηκε ο Στέφανος Β΄ (925-928) και κατόπιν ο Τρύφων (928-931). Ο Ρωμανός Λεκαπηνός θέλησε να κάνει τον έφηβο γιο του Θεοφύλακτο 16 ετών πατριάρχη όπως είχε κάνει και ο Λέων Στ΄. Έτσι με ένα άθλιο τέχνασμα ανάγκασε τον Τρύφων να παραιτηθεί. Για να επιτύχει τον σκοπό του ζήτησε την βοήθεια του πάπα Ιωάννου ΙΑ΄ (931-935). Την εποχή αυτή ο παπισμός βρίσκονταν σε κατάπτωση και ο πάπας δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία σε όλα αυτά. Έστειλε λοιπόν 4 κληρικούς από τους οποίους οι δύο ήταν επίσκοποι και χειροτόνησαν τον Θεοφύλακτο (933). Ο νέος πατριάρχης στην μακρόχρονη πατριαρχεία του ως το 956 δεν έδινε σημασία στα εκκλησιαστικά ζητήματα, περνούσε τον χρόνο του στους στάβλους γιατί λάτρευε την ιππασία.