⩲Φιλοκαλικά
68-70 Είμαστε μπερδεμένοι, ας ξεμπερδευτούμε…
Επειδή είμαστε αδύναμοι και άπειροι πνευματικά πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα με ποιους συνδιαλεγόμαστε μη τυχόν παρασυρθούμε και εμείς από τα δικά τους πάθη: 68. Εκείνοι που δε βλέπουν το συμφέρον τους αν και γνωρίζουν το αγαθό, έχουν τυφλή την ψυχή τους και έχει πωρωθεί η διακριτική δύναμή τους. Αυτούς δεν πρέπει να τους προσέχουμε, για να μην πέσουμε κι εμείς στα πάθη τους από απρονοησία μας, σαν τυφλοί.
69. Εναντίον εκείνων που αμαρτάνουν δεν πρέπει να θυμώνουμε και αν ακόμη διαπράττουν εγκλήματα άξια τιμωρίας. Για χάρη του ίδιου του δικαίου όμως πρέπει να επαναφέρουμε όσους σφάλλουν και να τους τιμωρούμε αν τύχει, είτε μόνοι μας είτε μέσω άλλων, αλλά δεν πρέπει να οργιζόμαστε, γιατί η οργή ενεργεί σύμφωνα με το πάθος· δεν κρίνει σωστά και δεν βλέπει το δίκαιο. Γι’ αυτό ούτε κι εκείνους που δείχνουν υπερβολική ευσπλαχνία προς όσους σφάλλουν πρέπει να τους παραδεχόμαστε· αλλά οι κακοί πρέπει να τιμωρούνται για το καλό και τη δικαιοσύνη και όχι σύμφωνα με το πάθος μας της οργής.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να ενεργούμε με διάκριση. Πόσοι άνθρωποι σήμερα στέκονται ανήμποροι να ελέγξουν ακόμη και ένα μικρό παιδί από φόβο μη τυχόν του δημιουργήσουν τάχατις «ψυχολογικά προβλήματα» και στην ουσία αυτοί είναι οι μπερδεμένοι που μπερδεύουν τα παιδιά τους τα κάνουν τελικά να αισθάνονται σαν πρόβατα δίχως ποιμένα.
Ας πάψουμε πια να ζηλεύουμε αυτούς που έχουν πολλά χρήματα. Ο μόνος αληθινός πλούτος είναι ο επουράνιος και πνευματικός. 70. Μόνο ό,τι αποκτά η ψυχή είναι σίγουρο και αναφαίρετο. Και αυτό είναι η ενάρετη και αρεστή στο Θεό ζωή και γνώση και τα καλά έργα. Ενώ ο πλούτος είναι τυφλός οδηγός και ανόητος σύμβουλος· οδηγεί στην απώλεια την αναίσθητη ψυχή του εκείνος που μεταχειρίζεται τον πλούτο με κακό και φιλήδονο τρόπο.