34. Η εγκράτεια, η αγαθοεργία, η ευσέβεια και η πραότητα θεώνουν την ψυχή
Όλοι οι άνθρωποι είμαστε κεκοσμημένοι με αρετές του Αγίου Πνεύματος. Άλλος έχει το χάρισμα της γνώσης, άλλος του λόγου, άλλος της προσευχής, άλλος της νηστείας κλπ. Οι αρετές όμως αυτές δεν θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι προέρχονται από τους πνευματικούς μας αγώνες.
Ας θυμηθούμε τον πλούσιο νέο ο οποίος δεν ακολούθησε τον Χριστό γιατί δεν μπορούσε να αποχωριστεί τα πλούτη του. Ουσιαστικά αφού όπως είπαμε και παραπάνω όλοι είμαστε στολισμένοι με κάποιο χάρισμα από τον Θεό, άρα όλοι είμαστε πλούσιοι πνευματικά όπως και αυτός ο πλούσιος. Ο πλούσιος νέος από την νεότητά του ήταν τηρητής του Μωσαϊκού παλαιοδιαθηκικού νόμου. Δεν θεωρούσε ότι υστερούσε σε κάποια αρετή κι έτσι είχε καλλιεργήσει μέσα του έντονα την αυτάρκεια. Ο Χριστός όμως του ξεσκέπασε το πάθος, το βρήκε ανεπαρκή και του πρότεινε να εγκαταλείψει τα υπάρχοντά του και να τον ακολουθήσει. Το αποτέλεσμα; Ο νέος έφυγε περίλυπος και αποκαρδιωμένος.
Η καλλιέργεια συνεπώς των αρετών είναι ωφέλιμη όταν όμως αυτή συνοδεύεται από ταπείνωση. Τι κι αν ο πλούσιος νεανίας τόσα χρόνια τηρούσε τον νόμο; Μέσα του είχε καλλιεργήσει την υπερηφάνεια, είχε γαντζωθεί από τα πλούτη του και δεν είχε αντιληφθεί την ανεπάρκειά του.
Όλοι είμαστε μπροστά στον Χριστό ανεπαρκείς. Όσο πιο γρήγορα αυτό το αντιληφθούμε τόσο το καλύτερο. Τότε τα πλούτη και τα διάφορα υλικά αγαθά, θα τα δούμε σαν πρόσκαιρα δώρα του Θεού στη ζωή μας. Τις ποικίλες πνευματικές αρετές από τις οποίες είμαστε στολισμένοι, θα τις δούμε κι αυτές σαν δώρα πολύτιμα του Αγίου Πνεύματος και θα δοξάζουμε τον Θεό νύχτα και ημέρα που εμάς τους ανάξιους μας τίμησε τόσο πολύ!
Εν τέλει θα κατανοήσουμε τον παρακάτω λόγο του αγίου Αντωνίου:
34: Εκείνοι που προσπαθούν να ζουν την ενάρετη και θεοφιλή ζωή, φροντίζουν για τις αρετές σαν κτήματά τους και σαν αφορμή αιώνιας απολαύσεως. Τα πρόσκαιρα τα απολαμβάνουν όπως τύχει και όπως δίνει και θέλει ο
Θεός, και τα χρησιμοποιούν με μεγάλη χαρά και ευχαριστία προς το Θεό κι αν ακόμη αυτά είναι μετριότατα. Γιατί οι πολυποίκιλες τροφές τρέφουν τα σώματα ως υλικά, ενώ η γνώση του Θεού, η εγκράτεια, η αγαθότητα, η αγαθοεργία, η ευσέβεια και η πραότητα θεώνουν την ψυχή.