1920-1966 Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ (Π.Σ.Ε)

Τον Κ΄ αιώνα οι χριστιανοί των διάφορων ομολογιών άρχισαν να σκέπτονται την ενότητα. Η κίνηση αυτή μπορεί να διακριθεί σε διάφορες κατηγορίες: α) Ενδοομολογιακή και υπερεθνική. Έτσι το 1924 ιδρύθηκε ο παγκόσμιος Λουθηρανικός Σύνδεσμος και το 1947 δημιουργήθηκε ο παγκόσμιος σύνδεσμο των Λουθηρανικών ομολογιών.

Β) Διομολογιακή και εθνική ένωση. Τέτοια είναι η ένωση ένωση των εκκλησιών της Ν. Ινδίας που περιέλαβε το 1947 όλες τις Προτεσταντικές εκκλησίες εκτός από τους Λουθηρανούς.

Γ) Διομολογιακές υπερεθνικές συνδέσεις: Έτσι ιδρύθηκε η παγκόσμια  χριστιανική αδελφότητα νέων (ΧΑΝ, YMCA, και για τις γυναίκες YWCA).

To 1920 το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέδωκε εγκύκλιο προς όλες τις εκκλησίες του Χριστού με την καθόριζε τη στάση των Ορθοδόξων απέναντι στην οικουμενική αυτή κίνηση. Τελικά τόνιζε ότι είναι δυνατόν να δημιουργηθεί κοινωνία και σύνδεσμος των εκκλησιών.

Το 1921 ιδρύθηκε το Διεθνές Συμβούλιο Ιεραποστολής το οποίο συγχνεύτηκε με το Π.Σ.Ε το 1961 (παγκόσμο συμβούλιο εκκλησιών).

Το 1927 στη Λωζάνη πραγματοποιήθηκε η πρώτη Συνδιάσκεψη «Πίστεως και Τάξεως» όπου παραβρέθηκαν 400 αντιπρόσωποι από 100 εκκλησίες και από τις Ορθόδοξες. Το 1937 πραγματοποιήθηκε στο Ενδιβούργο το δεύτερο συνέδριο.

Ύστερα από πολλές διαπραγματεύσεις ο αρχιεπίσκοπος Καντέρμπουρυ   Ουίλλιαμ Τεμπλ έπεισε τις δύο παράλληλες κινήσεις (Πίστη και Τάξη και Πίστη και εργασία) να ενωθούν μεταξύ τους κι έτσι το 1948 ιδρύθηκε το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών στο οποίο μετείχαν 147 εκκλησίες από 44 χώρες. Η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία δεν πήρε μέρος ενώ συμμετείχαν πολλές Ορθόδοξες. Βέβαια οι διαφορές μεταξύ των εκκλησιών παρέμειναν αλλά όλες μαζί απέβλεπαν σε μελλοντική ένωση.

Στη γενική συνέλευση του Τορόντο (1950) διατυπώθηκε ο σκοπός και η ουσία του Π.Σ.Ε. Στη συνέλευση του Έβανστον (Η.Π.Α) 1954 εκδηλώθηκε η λύπη των συνέδρων για τον χωρισμό. Το 1961 στο Ν. Δελχί έγινε η Γ΄ συνέλευση η οποία διατύπωσε το σκοπό της αληθινής κλήσεως. Επίσης πρόσθεσε στην αρχική πίστη του την πίστη στην Αγ, Τριάδα.

Η Δ΄συνέλευση έγινε το 1968 στην Ουψάλα της Σουηδίας με θέμα «Ιδού καινά ποιώ τα πάντα» και η Ε΄ συνέλευση στο Ναϊρόμπι της Κέννυας (1975) με θέμα «Ο Ιησούς Χριστός ελευθερώνει, ενώνει».

Το ΠΣΕ έχει την έδρα του στη Γενεύη.

Ο πάπας Πίος ΧΙ καθόρισε τη στάση των Ρωμαιοκαθολικών απέναντι στο ΠΣΕ (1928) απαγορεύοντας οποιαδήποτε συμμετοχή στην οικουμενική κίνηση. Αντιθέτως έστρεψαν την προσοχή τους στις Ανατολικές εκκλησίες, γιατί μ’ αυτές  βρίσκονται πιο κοντά.

Όμως από το 1960 και έπειτα στέλνουν παρατηρητές στις γενικές συνελεύσεις του ΠΣΕ.

Το 1966 ο αρχιεπίσκοπος Καντέρμπουρυ Δρ Ράμσεϋ επισκέφτηκε τον Πάπα Παύλο Στ΄ και έκτοτε άρχισαν επίσημες επαφές με την Ευαγγελική εκκλησία.

Οι Ρωμαιοκαθολική εκκλησία ίδρυσε και γραφείο διαλόγου  με σκοπό τον διάλογο με αλλόθρησκους. Ιουδαίους, Μωαμεθανούς και αθέους.