Σεπτεμβρίου Ζ΄(7η)

• Τη Ζ΄(7^η) του αυτού μηνός τα προεόρτια του Γενεθλίου της Υπεραγίας Θεοτόκου και μνήμη του αγίου μάρτυρος Ζώζοντος.

Ο άγιος Σώζον κατήγετο από την Λυκαονία της Μικράς Ασίας και έζησε κατά τα χρόνια του Διοκλητιανού (284-305). Νεαρός στην ηλικία και ποιμήν προβάτων, σε όποιον τόπο οδηγούσε το κοπάδι του για βοσκή δίδασκε στους κατοίκους τον λόγο της ευσεβείας και έφερνε πολλούς ειδωλολάτρες στην μάνδρα του Χριστού.

Όταν ξέσπασε ο μεγάλος διωγμός, ενώ έβοσκε εκείνη την ημέρα το κοπάδι του σε ένα λιβάδι, αποκοιμήθηκε ελαφρά και είδε θεία οπτασία, η οποία του θέρμανε την πίστη. Κυριευμένος από θείο ζήλο κατέβηκε στην Πομπηιούπολη της Κιλικίας και εισήλθε στον ναό των ειδώλων, όπου λατρεύονταν το χρυσό άγαλμα της θεάς Αρτέμιδος. Έκοψε το χέρι του αγάλματος, το τεμάχισε και μοίρασε τα χρήματα από την πώληση αυτού στους φτωχούς. Μεγάλη ήταν η αγανάκτηση των ειδωλολατρών όταν διαπίστωσαν την καταστροφή. Ο Σώζων όμως δεν κρύφτηκε παρουσιάστηκε μόνος του στους ειδωλολάτρες οι οποίοι τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον ηγεμόνα της Κιλικίας Μαξιμιανό. Ο Μαξιμιανός τον προέτρεψε να θυσιάσει στους θεούς ώστε να αφεθεί ελεύθερος, αλλά ο μάρτυρας κατονόμασε τα είδωλα «έργα χειρών ανθρώπων».

Οι δήμιοι καταξέσχισαν τις σάρκες του με σιδερένια νύχια, του φόρεσαν στα πόδια σιδερένια σανδάλια με αιχμηρά καρφιά και τον ανάγκαζαν να βαδίζει.

Ο Μαξιμιανός είπε τότε στον Σώζων: «Αύριο, Σώζων, που θα βγει η μεγάλη θεά, παίξε τον αυλό σου και σου ορκίζομαι ότι θα σε απαλλάξει από κάθε ευθύνη και τιμωρία». Ο Σώζων απάντησε: «Εσύ μεν μου λέγεις αυτά που σου υποβάλλει ο πονηρός δαίμων, για να με περιπαίξεις, αλλά εγώ και πρώτα έπαιζα την φλογέρα μου στους αγρούς βόσκοντας τα πρόβατά μου και τώρα ψάλλω στον Κύριό μου άσμα καινόν ευαγγελιζόμενος σε όλους τη σωτηρία. Η δική σου όμως θεά στέκεται, κατά την παροιμία, απέναντι από τον αυλό μου σαν άψυχη και αναίσθητη όνος».

Ο Μαξιμιανός στο άκουσμα αυτών διέταξε να τον μαστιγώσουν σκληρά έως ότου διαλυθεί το σώμα του. Έτσι ο Σώζων παρέδωσε την μαρτυρική ψυχή του στον Κύριο αγαλλώμενος. Οι δήμιου άναψαν φωτιά για να κατακαύσουν τα διαλυμένα του μέλη, με μια φοβερή όμως καταιγίδα η φωτιά σβήστηκε και αυτοί σκορπίστηκαν. Ελεύθεροι οι πιστοί συνέλεξαν τα τίμια λείψανα και οδηγούμενοι από λαμπρότατο υπερφυσικό φως ενταφίασαν αυτά.

• Τη αυτή ημέρα μνήμη των αγίων αποστόλων εκ των εβδομήκοντα Ευόδου και Ονησιφόρου.

• Ο άγιος Εύοδος ανήκε στη χορεία των εβδομήκοντα αποστόλων. Ο Απόστολος Πέτρος, πριν φύγει για τη Ρώμη τον χειροτόνησε επίσκοπο Αντιοχείας. Λέγεται ότι αυτός πρώτος ονόμασε «χριστιανούς» τα μέλη της Εκκλησίας. Συνέγραψε πολλά ψυχωφελή έργα, τα οποία όμως δεν διασώζονται.  Εν τέλει, απήλθε εν ειρήνη.

  Τον άγιο Ονησιφόρο απόστολο ενός εκ των εβδομήκοντα αναφέρει ο απόστολος Παύλος στην Β΄προς Τιμόθεον επιστολή του: « Δώη έλεος ο Κύριος τω Ονησιφόρου οίκω, ότι πολλάκις με ανέψυξε και την αλυσίν μου ουκ επαισχύνθη, αλλά γενόμενος εν Ρώμη σπουδαιότερον εζήτησέ με και εύρε· δώη αυτώ ο Κύριος ευρείν έλεος παρά Κυρίου εν εκείνη τη ημέρα· και όσα εν Εφέσω διηκόνησε, βέλτιον συ γινώσκεις». (1,16-18).

  Όπως φαίνεται και από το κείμενο, ο Ονησιφόρος αρχικά συμπαραστάθηκε στον απόστολο των εθνών κατά την αιχμαλωσία του και αργότερα χειροτονήθηκε επίσκοπος Κολοφώνος περιοχή που βρίσκεται κοντά στην Έφεσο. Κατά το ιεραποστολικό του έργο οι ειδωλολάτρες τον υπέβαλαν σε πολλά βασανιστήρια και στο τέλος τον έδεσαν σε άγριο άλογο το οποίο τον κομμάτιασε και έτσι η ψυχή του πέταξε στην αιώνια χορεία των αγίων.

• Μνήμη του αγίου μάρτυρος Ευψυχίου της Καισαρείας, ξίφει τελειωθέντος.

• Ο άγιος Ευψύχιος έζησε επί βασιλείας Ανδριανού (117-134). Μετά τον θάνατο του πατέρα του βαπτίστηκε χριστιανός και αμέσως άρχισε να κηρύττει στους ειδωλολάτρες. Τον κατήγγειλαν στον ηγεμόνα την Καππαδοκίας Σαπρίκιο, ο οποίος τον φυλάκισε. Οι δεσμοφύλακες τον άφησαν ελεύθερο, όμως εκείνος αρνήθηκε να δραπετεύσει, αγόρασε μάλιστα δώρα στους κατηγόρους του, μοίρασε τα υπάρχοντά του στους φτωχούς και κατόπιν επέστρεψε στην φυλακή.  Μετά από λίγες μέρες οι δήμιοι του έξυσαν με σιδερένια νύχια τα πλευρά, όμως το βράδυ άγγελος τον θεράπευσε θαυματουργικά. Την επομένη οι δήμιοι τον μαστίγωσαν μέχρις ότου άρχισαν να φαίνονται τα σπλάχνα του. Τέλος, τον αποκεφάλισαν. Λέγεται ότι κατά την αποτομή της κεφαλής του έρευσε αντί αίματος γάλα και νερό. 

• Μνήμη του οσίου πατρός ημών Πέτρου του ευλαβούς, ορμωμένου εκ της Καππαδοκίας και δευτέρου ηγουμένου χρηματίσαντος της μονής του Σωτήρος Χριστού, της επιλεγομένης του Βαθέος Ρύακος.
• Μνήμη του οσίου Λουκά του εκ της Λυκαονίας, τρίτου ηγουμένου χρηματίσαντος της αυτής μονής.
• Μνήμη της αγίας Κασσιανής της Υμνογράφου.

•          Η αγία Κασσιανή γεννήθηκε περίπου το 800 μ.Χ. διακρίνονταν για την ευφυΐα της και την εκπληκτική σωματική της ομορφιά.

            Όταν ο αυτοκράτορας Θεόφιλος (829-842) επρόκειτο να νυμφευθεί στην μεγαλοπρεπή αίθουσα των ανακτόρων, οργάνωσε δεξίωση στην οποία προσκλήθηκαν οι δώδεκα ομορφότερες νέες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ο αυτοκράτορας θα έδινε ένα χρυσό μήλο ως σύμβολο αρραβώνας στη νέα της αρεσκείας του. Μόλις είδε την Κασσιανή αμέσως την πλησίασε και στάθηκε μπροστά της. Για να δοκιμάσει το πνεύμα της είπε χαριεντιζόμενος: «Ως άρα διά γυναικός ερρύη τα φαύλα» εννοώντας το παράπτωμα της Εύας, όμως η ευφυέστατη Κασσιανή του απάντησε: «Αλλά και διά γυναικός πηγάζει τα κρείττονα» υπαινισσόμενη την Παναγία. Τότε ο Θεόφιλος φοβούμενος μη τυχόν τον ξεπερνά η Κασσιανή στην ευφυΐα, την προσπέρασε και έδωσε το μήλο στην Θεοδώρα. (11 Φεβ).

            Η Κασσιανή έκτοτε αποσύρθηκε για να αφιερωθεί στον μοναχισμό. Όταν πέθανε ο εικονομάχος Θεόφιλος και η Θεοδώρα αποκατέστησε την Ορθοδοξία, η Κασσιανή ίδρυσε μονή, την επονομαζόμενη «τα Κασσίας». Εκεί έζησε όλη της τη ζωή προσευχόμενη, περιέθαλπε δε φτωχές γυναίκες, ενώ παράλληλα έγραψε τους υπέροχους εκκλησιαστικούς της ύμνους . Σ’ αυτήν ανήκουν οι πέντε πρώτοι ειρμοί των κανόνων του Μεγάλου Σαββάτου, το δοξαστικό των αποστίχων των Χριστουγέννων και άλλα. Έμεινε όμως γνωστή από το δοξαστικό των αποστίχων των αίνων της Μεγάλης Τετάρτης που φέρει το όνομά της, «της Κασσιανής».

• Τη αυτή ημέρα μνήμη του εν αγίοις πατρός ημών Ιωάννου αρχιεπισκόπου Νόβγκοροντ του θαυματουργού.

• Ο όσιος Ιωάννης κατάγονταν από το Νόβγκοροντ της Ρωσίας, από παιδί υπήρξε ευλαβής και όταν ανδρώθηκε χειροτονήθηκε ιερεύς. Έκτισε μαζί με τον αδελφό του Γαβριήλ μοναστήρι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Επειδή τα χρήματά τους τελείωσαν και δεν μπορούσαν να αποπερατώσουν τον ναό του μοναστηριού, ζήτησαν από την Παναγία να τους βοηθήσει. Την επομένη το πρωί, έφτασε στο μοναστήρι ένα άλογο φορτωμένο με ένα σακί χρυσά νομίσματα. Έτσι ολοκληρώθηκαν οι εργασίες  της μονής, εκεί τα δύο αδέλφια έλαβαν το αγγελικό σχήμα μετονομασθέντες ο μεν Ιωάννης σε Ηλίας, ο δε Γαβριήλ σε Γρηγόριος. Ζούσαν ανάμεσα σε άλλους μοναχούς με απλότητα χωρίς να επιθυμούν να αναλάβουν την ηγουμενία.

  Μετά την κοίμηση του αρχιεπισκόπου Νόβγκοροντ Αρκαδίου, ο λαός πήρε διά της βίας από το μοναστήρι τον Ηλία και τον οδήγησε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο.

  Κάποτε η πόλη του Νόβγκοροντ πολιορκήθηκε από τον ηγεμόνα του Σουζτάλ Ανδρέα Μπογκολιούπωφ. Ο αρχιεπίσκοπος Ηλίας άγρυπνος υπεράσπισε την πόλη του με τις προσευχές του, την τρίτη νύχτα της πολιορκίας μία φωνή του έδωσε εντολή να περιφέρει στα τείχη της πόλης την εικόνα της Θεοτόκου, με την οποία οι Νοβγκοροντιανοί κατατρόπωσαν τους εχθρούς.

  Ο όσιος είχε φτάσε σε υψηλά επίπεδα προσευχής. Κάποτε δέσμευσε τον δαίμονα με το σημείο του σταυρού διότι έκανε πολύ θόρυβο. Τον υποχρέωσε να λάβει μορφή αλόγου και να τον μεταφέρει στα Ιεροσόλυμα για να προσκυνήσει, κατόπιν να τον ξαναφέρει πάλι πίσω στο κελί του.

  Κάποτε σε κήρυγμά του για να τονίσει την αδυναμία των δαιμόνων εξιστόρησε το θαύμα αυτό. Ο δαίμονας όμως ως εκδίκηση πέτυχε να κατηγορηθεί από το ποίμνιό του ως πόρνος και να διωχθεί από την πόλη. Ο λαός τον έριξε από γέφυρα πάνω σε σχεδία στον ποταμό Βολχώφ με σκοπό να πνιγεί. Η σχεδία όμως έπλευσε αντίθετα προς το ποτάμιο ρεύμα και με αόρατη δύναμη κατευθύνθηκε προς την μονή του αγίου Γεωργίου. Ο λαός βλέποντας το θαύμα αυτό, αναγνώρισε την πλάνη του και με δάκρυα στα μάτια παρακάλεσε τον άγιο να επιστρέψει πίσω στον θρόνο του.

  Μετά το περιστατικό αυτό ο άγιος δεν έζησε για πολύ. Προγνωρίζοντας τον θάνατό του έλαβε το μέγα αγγελικό σχήμα με το όνομα Ιωάννης που είχε και ως λαϊκός. Έτσι απήλθε προς Κύριον στις 7 Σεπτεμβρίου 1186. Στον επισκοπικό θρόνο τον διαδέχτηκε ο κατά σάρκα αδελφός του Γρηγόριος (10 Φεβ). Το σκήνωμά του ενταφιάστηκε στον ναό της του Θεού Σοφίας στο Νόβγκοροντ. 

• Μνήμη του αγίου οσιομάρτυρος Μακαρίου αρχιμανδρίτου της εν Κάνεφ μονής.

• Ο όσιος Μακάριος γεννήθηκε στο Όβρουτς της Ουκρανίας. Από την νεότητά του επιδόθηκε με ζήλο στην απόκτηση των αρετών. Όταν έγινε μοναχός αφοσιώθηκε πλήρως στην προσευχή και στην μελέτη των πατέρων της Εκκλησίας. Αργότερα χειροτονήθηκε ιερομόναχος  και εν συνεχεία ηγούμενος της μονής Όβρουτς. Την εποχή εκείνη οι ρωμαιοκαθολικοί ενοχλούσαν συνεχώς με διάφορους τρόπους τους Ορθοδόξους, έτσι έκαναν και με την μονή του οσίου Μακαρίου, μέχρις ότου την κατέστρεψαν πλήρως. Τότε διορίστηκε ηγούμενος της μονής Κάνεφ. Το 1678 οι Τάταροι επιτέθηκαν στην μονή, συνέλαβαν τον άγιο τον οποίο υπέβαλαν σε πολλά βασανιστήρια. Τον ράβδισαν στο πρόσωπο, του σύντριψαν τα χέρια και τα πόδια, τον έγδαραν ζωντανό και τέλος τον αποκεφάλισαν.

  Τα τίμια λείψανά του βρέθηκαν μετά από δέκα χρόνια και φυλάσσονται σήμερα στο Περεγιασλάβλ της Πολτάβας.

Ταις των σων αγίων πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός,ελέησον ημάς. Αμήν.