Σεπτεμβρίου Β΄(2α)

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ B΄

• Τη Β΄ του αυτού μηνός μνήμη του αγίου μάρτυρος Μάμαντος.

    Ο άγιος Μάμας καταγόταν από την Γάγγρα της Παφλαγονίας της Μ. Ασίας. Οι γονείς του Θεόδοτος και Ρουφίνα ευσεβείς χριστιανοί και ομολογητές της πίστεως, συνελήφθησαν από τους ειδωλολάτρες και φυλακίστηκαν στην Καισάρεια. Η Ρουφίνα γέννησε τον άγιο μέσα στο δεσμωτήριο. Μετά από λίγο οι δύο ομολογητές πέθαναν και το βρέφος ανέλαβε να αναθρέψει μία ευσεβής πατρικία, ονομαζόμενη Αμμία. Επειδή το παιδί ψελλίζοντας καλούσε την θετή του μητέρα «μάμα», ονομάστηκε Μάμας.

    Όταν ο Μάμας έγινε δεκαπέντε ετών, ο αυτοκράτορας Αυρηλιανός (220-275) πρόσταξε την ημέρα του Διός όλοι οι μαθητές να προσφέρουν θυσίες στους θεούς. Ο Μάμας πιστός στις διδαχές της Αμμίας που του άφησε προτού πεθάνει, όχι μόνο αρνήθηκε να υπακούσει στο διάταγμα, αλλά παρέσυρε και τους συμμαθητές του να μιμηθούν το ανδρείο παράδειγμά του, με αποτέλεσμα να παραδοθεί στον ηγεμόνα της Καισαρείας της Καππαδοκίας Δημόκριτο. Αυτός όμως δεν είχε δικαίωμα να τον τιμωρήσει ως κληρονόμο της πλουσιωτάτης Αμμίας, τον έστειλε γράμμα στον αυτοκράτορα, ο οποίος εκστρατεύοντας κατά της Παλμύρας (272), βρισκόταν εκείνο τον καιρό στις Αιγές.

    Ο Αυρηλιανός προσπάθησε πότε με υποσχέσεις και πότε με απειλές να πείσει τον Μάμαντα να θυσιάσει στον θεό Σέραπι. Ο Μάμας όμως αντιστάθηκε με τόλμη και τότε ο ηγεμόνας διέταξε να τον ραβδίσουν. Ελπίζοντας ότι από τους πόνους θα υπέκυπτε και του είπε με πονηριά: «Πες μόνο με τα χείλη πως θυσιάζεις, και αμέσως θα σε ελευθερώσω». Αλλά ο Μάμας απάντησε: «Ούτε με τα χείλη ούτε με την καρδιά θα αρνηθώ τον αληθινό Θεό, αυτοκράτορ, αλλά σου είμαι ευγνώμων, διότι με τα βάσανα αυτά με κάνεις καλύτερο φίλο του αγαπημένου Χριστού».

    Έκαυσαν τότε όλο του σώμα με αναμμένους δαυλούς και τον κτύπησαν με πέτρες. Διαφυλάχτηκε όμως αβλαβής από τα μαρτύρια, διέταξε να δέσουν στον λαιμό του βαρειά μολύβδινη σφαίρα και να τον πετάξουν στη θάλασσα. Ενώ οι στρατιώτες τον οδηγούσαν δεμένο, άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε, τον απελευθέρωσε και τον πρόσταξε να ανεβεί στο όρος της Καισαρείας.

    Εκεί ο άγιος έζησε με αδιάλειπτη προσευχή, έχοντας συντροφιά τα άγρια ζώα. Άρμεγε τις ελαφίνες και με το γάλα τους έπηζε τυρί κρατούσε λίγο για να τρέφεται και το υπόλοιπο κατέβαινε και το μοίραζε στους πτωχούς της Καισαρείας.

    Όταν ο νέος διοικητής της Καππαδοκίας Αλέξανδρος άκουσε για τον Μάμαντα, έστειλε ιππείς να του τον φέρουν. Ο άγιος προεγνώρισε τον ερχομό τους και τους φιλοξένησε με ψωμί και τυρί. Ύστερα κατέβηκαν στην πόλη, όπου ο Μάμας ομολόγησε στον Αλέξανδρο τον Χριστό. Νέα βασανιστήρια υπέστη ο άγιος. Ξέσχισαν τις σάρκες του με σιδερένια νύχια και τον έριξαν σε αναμμένη κάμινο. Επειδή ο άγιος διαφυλάχτηκε αβλαβής, τον έριξαν στα θηρία. Αυτά όμως, αντί να τον κατασπαράξουν, εκυλίοντο στα πόδια του και τον έγλυφαν. Απελ΄πισμένος ο Αλέξανδρος πρόσταξε έναν στρατιώτη να τον διαπεράσει με μια τρίαινα. Κρατώντας τα χυμένα σπλάχνα του στα χέρια ο άγιος Μάμας βγήκε από το στάδιο βαδίζοντας περίπου 250 μέτρα πήγε και ξάπλωσε σε ένα σπήλαιο.

    Εκεί άκουσε φωνή από τον ουρανό που τον καλούσε στις αιώνιες μονές και αγαλλόμενος παρέδωσε την ψυχή του στον Θεό.

• Τη αυτή ημέρα μνήμη του εν αγίοις πατρός ημών Ιωάννου Δ΄του Νηστευτού πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως.

•                Καταγόμενος από την Κωνσταντινούπολη ο άγιος Ιωάννης ο Νηστευτής διέλαμψε στον πατριαρχικό θρόνο της, επί Τιβερίου (578-582) και Μαυρικίου (582-602). Στην νεανική του ηλικία ασκούσε το επάγγελμα το χαράκτη με μεγάλη ευσυνειδησία. Παράλληλα ζούσε καλλιεργώντας επιμελώς όλες τις αρετές. Ελκυσθείς από την αγιότητά του ο πατριάρχης Ιωάννης Γ΄ ο Σχολαστικός (565-577), τον χειροτόνησε διάκονο και του ανέθεσε την διανομή της ελεημοσύνης στους πτωχούς της Κωνσταντινουπόλεως.

                 Την διακονία αυτή ο Ιωάννης την άσκησε με επιμέλεια και ευαγγελική αγάπη. Δεν διέκρινε αξίους και αναξίους. Όσο περισσότερο έδινε, τόσο περισσότερο γέμιζε και το βαλάντιό του από τις ευλογίες που έστελνε ο Θεός.

                 Μετά την κοίμηση του πατριάρχου Ευτυχίου, τον Απρίλιο του 582, διάδοχός του εξελέγη ο Ιωάννης. Συνολικά δεκατρία χρόνια διετέλεσε ως πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, χωρίς ούτε στιγμή να χαλαρώσει  την αυστηρή του ασκητική ζωή. Γι’ αυτό και δικαίως του αποδόθηκε η επωνυμία του Νηστευτού. Αναφέρεται ότι επί έξι μήνες δεν ήπιε καθόλου νερό και για καθημερινή του τροφή είχε ένα μαρούλι και λίγο πεπόνι ή άλλα φρούτα. Όταν καμιά φορά κοιμόταν λίγο παραπάνω, την επόμενη μέρα αγρυπνούσε ολόκληρη τη νύχτα.

                 Ο άγιος Ιωάννης, επιτέλεσε και πολλά θαύματα. Μεταξύ αυτών, θεράπευσε έναν τυφλό με την Θεία Κοινωνία, κόπασε με την προσευχή μία τρικυμία, θεράπευσε δε πολλές στείρες γυναίκες.

                 Αγαπούσε τόσο πολύ τους φτωχούς, ώστε δεν δίσταζε να ζητά τακτικά δάνειο από τον βασιλέα Μαυρίκιο για να συνεχίζει μυστικώς το ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας. Μετά την κοίμησή του (595), ο Μαυρίκιος ζήτησε την περιουσία του Ιωάννου που είχε αφήσει ως ενέχυρο για τα πολλά δάνεια. Δεν βρήκε τίποτα όμως, παρά μόνο ένα τριμμένο μάλλινο ράσο. Συγκινημένος ο βασιλιάς έσχισε το χρεωστικό ομόλογο του αγίου και παρέλαβε τα μοναδικά του αποκτήματα στα ανάκτορα ως  ιερά κειμήλια.

                 Σχετικά με τις εκκλησιαστικές ποινές ο Ιωάννης θέσπισε σοφό κανονικό, που βρίσκεται στο Πηδάλιο οι οποίοι χαρακτηρίζονται από πνεύμα επιείκειας και συγκαταβάσεως.  Αντί των πολλών χρόνων αποχής από την Θεία Κοινωνία προτιμά την άσκηση και την μετά δακρύων προσευχή.

              Το πόσο έλαμψε και σαν Πατριάρχης ο Ιωάννης, έχουμε πολύ εύγλωττες μαρτυρίες: Ο επίσκοπος Σενιλλίας Ισίδωρος τον παριστάνει σαν Άγιο και Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Σωφρόνιος τον αποκάλεσε «σκήνωμα πάσης ἀρετῆς». Στον Ιωάννη επίσης, Σύνοδος των Πατριαρχών που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη το 587 μ.Χ., του απένειμε τον τίτλο «Οἰκουμενικός». Η υιοθέτηση του τίτλου αυτού ήταν η αιτία έριδας μεταξύ Ρώμης και Κωνσταντινούπολης. Οι πάπες Πελάγιος Β΄ και Γρηγόριος ο Μέγας αντέδρασαν στον τίτλο αυτό, ο οποίος κατά τη γνώμη τους υποβάθμιζε το Παπικό πρωτείο. Ο Πάπας Γρηγόριος μάλιστα έγραψε και περίφημες επιστολές για το θέμα αυτό, ενώ ως αντίδραση υιοθέτησε ο ίδιος τον τίτλο servus servorum Dei (δούλος των δούλων του Θεού).Κοιμήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου του 595 μ.Χ. και το λείψανο του τάφηκε στο ναό των Αγίων Αποστόλων.

  Βιβλιογραφία

• Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας
• https://www.saint.gr
• https://el.wikipedia.org
•  
• Μνήμη των αγίων Εξ Χιλιάδων και εξακοσίων είκοσι οκτώ μαρτύρων των εν Νικομηδεία.
• Όταν κατά τον διωγμό του Μαξιμιανού στην Νικομήδεια μαρτύρησαν οι είκοσι χιλιάδες χριστιανοί, αυτοί οι άγιοι κατέφυγαν στα γειτονικά όροι. τους ανακάλυψαν όμως οι ειδωλολάτρες και τους οδήγησαν ενώπιον του τυράνου. Όλοι ομολόγησαν με παρρησία την πίστη τους και ετελειώθησαν με διάφορα βασανιστήρια.
• Ο άγιος μάρτυς Διομήδης σπαθιζόμενος τελειούται.
• Ο άγιος μάρτυς Ιουλιανός ξύλω θλασθείς την κεφαλήν τελειούται.
• Ο άγιος μάρτυς Ευτυχιανός εν εσχάρα πυρός τελειούται.
• Ο άγιος μάρτυς Ησύχιος εν αγχόνη τελειούται.
• Ο άγιος μάρτυς Λεωνίδης πυρί τελειούται.
• Ο άγιος μάρτυς Φιλάδελφος λίθω τον τράχηλον βαρυνθείς τελειούται.
• Ο άγιος μάρτυς Μελάνιππος πυρί τελειούται.
• Η αγία μάρτυς Παρθαγάπη εν τη θαλάσση τελειούται.
• Μνήμη των αγίων μαρτύρων Αμμούν και Αειθαλά των εν τη Θράκη.
• Οι άγιοι αυτοί μάρτυρες οδηγήθηκαν στον ηγεμόνα της Ανδριανουπόλεως Βάβδο. Όταν ρωτήθηκαν ποιο ήταν το γένος και το επάγγελμά τους απάντησαν: "Χριστιανοί είμαστε". Αρνήθηκαν να θυσιάσουν στα είδωλα με αποτέλεσμα να δαρθούν με σκληρά βούνευρα μέχρι θανάτου.
• Μνήμη των δικαίων ιερέων της Παλαιάς Διαθήκης Ελεάζαρ και Φινεές, εκ της φυλής του Ααρών.
• Ο Ελεάζαρ ήταν ο τρίτος από τους τέσσερεις υιούς του Ααρών και της Ελισάβετ, κλήθηκε στη ιερωσύνη συγχρόνως με τον πατέρα του. Επειδή οι δύο μεγαλύτεροι αδερφοί του εξαιτίας της ασέβειάς τους θανατώθηκαν από τον Θεό, ο Ελεάζαρ έγινε επικεφαλής της φυλής Λευί. Σε αυτόν ανατέθηκε η γενική εποπτεία της Σκηνής του Μαρτυρίου, στην οποία εφυλάσσοντο η Κιβωτός της Διαθήκης. Μετά τον θάνατο του Ααρών ο Μωυσής έχρισε αυτόν ως αντικαταστάτη του και τον ενέδυσε με τα ιερατικά άμφια εκείνου. Αυτός συνεργάστηκε με τον Μωυσή στην δεύτερη απογραφή του λαού και μετά τον θάνατο του Μωυσή με τον Ιησού του Ναυή. Πέθανε σχεδόν αμέσως μετά τον Ιησού του Ναυή και ετάφη στην πόλη  Γαβαάρ.
•        Ο Φινεές ήταν υιός του Ελεάζαρ. Κατά την αποστασία των ισραηλιτών στην Μωάβ έδειξε ιερό ζήλο προς το Θεό, φονεύοντας έναν ισραηλίτη που τόλμησε να ασελγήσει σε μία Μασιανίτισσα παραβαίνοντας την εντολή του Θεού. Με την πράξη αυτή ο Φινεές κατέπαυσε την οργή του Θεού, ο Οποίος  υποσχέθηκε σ' αυτόν και στους απογόνους του αιώνια ιερωσύνη. Μετά τον θάνατο του πατέρα του τον διαδέχθηκε στην ιερωσύνη, στην οποία παρέμεινε επί είκοσι έτη, ως τον θάνατό του. ετάφη στην πόλη Γαβαάρ.

Ταις των σων αγίων πρεσβείαις,

Χριστέ ο Θεός, ελέησον ημάς.

Αμήν.