ΙΒ΄(12η) Σεπτεμβρίου.

• Τη ΙΒ΄(12^η) του αυτού μηνός μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Αυτονόμου.

    Ο γενναίος αυτός αγωνιστής της ευσεβείας Αυτόνομος ήταν επίσκοπος στην Ιταλία την εποχή των συναυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού. Όταν ξέσπασε ο διωγμός κατά των χριστιανών (303), ο άγιος ιεράρχης εγκατέλειψε την πόλη του και μετέβη στο χωριό Σωρεοί της Βιθυνίας. Εκεί τον φιλοξένησε κάποιος χριστιανός ονομαζόμενος Κορνήλιος. Κατά την παραμονή του στους Σωρεούς ο άγιος έκτισε ναό προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και εκεί χειροτόνησε διάκονο τον Κορνήλιο. Του παρέδωσε την φροντίδα του ναού και έφυγε στην Λυκαονία και Ισαυρία για να κηρύξει τον λόγο του Θεού. Επιστρέφοντας στην Βιθυνία χειροτόνησε τον Κορνήλιο ιερέα. Επειδή έμαθε πως ο Διοκλητιανός τον αναζητούσε, για να αποφύγει τον πειρασμό μετέβη στο Μαντίνιο και στην Κλαυδιούπολη, κοντά στον Εύξεινο Πόντο.

    Κατά την επιστροφή του στους Σωρεούς, χειροτόνησε τον Κορνήλιο επίσκοπο και ακούραστος συνέχισε την ιεραποστολική του δράση στα δυτικά μέρη της Μ. Ασίας.

    Επανερχόμενος και πάλι στους Σωρεούς, επισκέφθηκε το γειτονικό χωριό Λίμνες, όπου με τη διδασκαλία του οδήγησε τους περισσότερους κατοίκους στο φως της θεογνωσίας και τους βάπτισε. Βλέποντας οι νεοφώτιστοι τους ειδωλολάτρες συγχωριανούς τους να συνεχίζουν τις θυσίες στα είδωλα, την ημέρα της εορτής κάποιου δαίμονος, γεμάτοι ζήλο και ιερή οργή, όρμησαν στο ειδώλειο και συνέτριψαν όλα τα αγάλματα. Όταν ο αρχιερεύς Αυτόνομος ήρθε στους Σωρεούς για να τελέσει την αναίμακτη θυσία, οι ειδωλολάτρες οπλισμένοι τότε με ξύλα και σίδερα εισέβαλαν ξαφνικά στο ναό για να πάρουν την εκδίκησή τους, κτύπησαν όσους βρήκαν εκεί και φόνευσαν τον άγιο μπροστά στην Αγία Τράπεζα την ώρα που λειτουργούσε, ώστε να προσφέρει την ίδια του τη ζωή ως «θυσίαν ευάρεστον τω Θεώ». Οι θεοφιλείς πιστοί ενεταφίασαν με λαμπρότητα το ιερό του λείψανο και έκτισαν ναό πάνω στον τάφο του.

• Τη αυτή ημέρα μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Κουρνούτου επισκόπου Ικονίου.

•     Ο άγιος Κορνούτος γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ικόνιο. Στην πόλη αυτή έγινε αργότερα ιερέας και στη συνέχεια αρχιερέας. Κάποτε ενώ κήρυττε το Ευαγγέλιο στο χωρίο Σούρσαλο τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον ηγεμόνα Περίννιο. Μετά από ανακρίσεις και βασανιστήρια απετμήθη την κεφαλή κατατασσόμενος στον χορό των αγίων.

• Μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Θεοδώρου επισκόπου Αλεξανδρείας.

•     Ο άγιος Θεόδωρος Αλεξανδρείας κήρυττε με παρρησία τον Χριστό. Τον συνέλαβαν όμως οι ειδωλολάτρες της Αλεξάνδρειας όπου μετά από βασανιστήρια τον πέταξαν στην θάλασσα με βαρίδια για να βυθιστεί. Όμως θαυματουργικά το κύμα τον έβγαλε στην ξηρά. Τον παρέδωσαν τότε στον άρχοντα της Αλεξανδρείας ο οποίος διέταξε να τον αποκεφαλίσουν. Έτσι ετελειώθη και συγκαταλέγη εις την χορία των αγίων.

• Μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Ιουλιανού του εν Γαλατία.

•     Ο άγιος Ιουλιανός ζούσε στο χωριό Κριντεώ κοντά στην Άγκυρα της Γαλατίας, ήταν ιερεύς μεγάλος στην ηλικία. Κατά το διωγμό του Λικινίου  (320) έφυγε κι αυτός μαζί με άλλους σαράντα δύο χριστιανούς σε κατάφυτο όρος, όπου κρύφτηκαν όλοι σε απόκρυφο σπήλαιο. Την ημέρα που ήταν η σειρά του αγίου να βγει να αντλήσει νερό από κοντινή πηγή και να το φέρει στους συντρόφους του, τον είδαν οι ειδωλολάτρες που πρόσφεραν θυσίες σε κοντινό ειδώλειο. Τον συνέλαβαν αμέσως και τον οδήγησαν στον άρχοντα ο οποίος του ζήτησε να του δείξει το καταφύγιό τους. Ο άγιος όμως αρνήθηκε και ευθύς αμέσως άρχισαν να τον βασανίζουν απάνθρωπα. Του φόρεσαν πυρακτωμένη περικεφαλαία και έπειτα τον αποκεφάλισαν. 

• Μνήμη των αγίων μαρτύρων Μακεδονίου, Θεοδούλου και Τατιανού.

•     Επί της βασιλείας του Ιουλιανού του Παραβάτου (360-363) ο ηγεμόνας της Φρυγίας  Αμάχιος  άνοιξε έναν ειδωλολατρικό ναό για τον καθαρίσει. Αυτής της δοθείσης ευκαιρίας εκμεταλλεύτηκαν οι τρεις αυτοί άγιοι και εισήλθαν στον ειδωλολατρικό ναό καταστρέφοντας τα αγάλματα. Επειδή όμως άλλοι αντί αυτών συνελήφθηκαν ως ένοχοι, οι τρεις άγιοι παραδόθηκαν μόνοι τους στις αρχές. Μετά από ανακρίσεις παρέμειναν σταθεροί στην πίστη τους αρνούμενοι να θυσιάσουν στα είδωλα. Ο ηγεμόνας αφού τους πέρασε από διάφορα βασανιστήρια τους έψησε ζωντανούς σε πυρακτωμένες σχάρες. Καθώς οι άγιοι καίγονταν είπαν: «Εάν, Αμάχιε επιθυμείς ψητά κρέατα γύρισέ μας και από την άλλη πλευρά για να μη μισοψηθούμε και σου φανούμε άνοστοι στη γεύση».  Και ευχαριστώντας τον Θεός παρέδωσαν την ψυχή τους. 

• Ο άγιος μάρτυς Ωκεανός πυρί τελειούται.
• Μνήμη του οσίου Ανδρόνικου του εν τη Ατρώα της Βιθυνίας.

•     Ο άγιος Ανδρόνικος έζησε κατά τους χρόνους του βασιλέως Νικηφόρου Α΄(802-811) και του πατριάρχη αγίου Ταρασίου (784-806 βλ. 25 Φεβρ).Από μικρός επιδόθηκε στην άσκηση των αρετών και ιδιαιτέρως στην νηστεία και στην προσευχή. Ο τόπος της άσκησής του ήταν η Ατρώα της Βιθυνίας. Εκεί φορώντας βαριά σίδερα δάμασε την σάρκα του με σκληρή συνάμα νηστεία σε τέτοιο βαθμό, που ομοίαζε πλέον όχι ως άνθρωπος αλλά σαν σκιά. Εκοιμήθη εν ειρήνη περιερχόμενος στην χορεία των αγίων και των αγγέλων. 

• Μνήμη του οσίου Δανιήλ του εν τω Θάσιω, εν ειρήνη τελειούται.

•     Ο όσιος Δανιήλ έζησε στα χρόνια του εικονομάχου βασιλέως Κωνσταντίνου Ε΄του Κοπρονύμου (741-775) στον Θάσιο, το μεγαλύτερο από νησάκια της λίμης Απολλωνιάδας της Βιθυνίας.

      Από μικρός επιδόθηκε στην άσκηση όλων των αρετών. Κάποια μέρα αναχώρησε στις ερημιές του νησιού με πόθο την εσωτερική άσκηση έχοντας ως μόνη του τροφή τα άγρια χόρτα.

      Γρήγορα όμως έγινε γνωστός εξαιτίας του ασκητικού τρόπου ζωής του και πολλοί ήταν εκείνοι που του ζήτησαν να γίνουν μαθητές του. ο Δανιήλ τους δέχτηκε υποτασσόμενος στο θέλημα του Θεού. Έτσι, σιγά σιγά το μικρό νησάκι γέμισε με πνευματοφόρα μονύδρια υπό την καθοδήγηση του Δανιήλ.

      Την εποχή εκείνη από το νησί πέρασε και ο όσιος Ιωαννίκιος (4 Νοε) ο οποίος λύτρωσε τους κατοίκους του νησιού από το τσίμπημα ιοβόλων φιδιών. Μετά από το θαύμα αυτό ο Δανιήλ δεν θέλησε να αποχωριστεί από τον όσιο Ιωαννίκιο και αναχώρησε μαζί του σε σπήλαιο όπου εκεί κατοικούσε ο δαίμονας. Βλέποντας την περιφρόνηση των αγίων ο δαίμων μετασχηματίστηκε σε φοβερό φίδι το οποίο θέλοντας να διαλύσει την αγία ενότητα των δύο ασκητών επιτέθηκε και στους δύο: στον μεν Δανιήλ τυλίχτηκες στα πόδια του, τον δε Ιωαννίκιο πλήγωσε  την πλευρά τόσο, ώστε ο άγιος έμεινε άφωνος για μια βδομάδα.

      Οι δύο όμως ασκητές παρέμειναν απερίσπαστοι και ατάραχοι στην προσευχή τους αναγκάζοντας έτσι τον δαίμονα να τραπεί σε φυγή.

      Μετά από αρκετό καιρό ο Ιωαννίκιος επέστρεψε στο όρος Τριχάλικος και ο Δανιήλ στο λογικό του ποίμνιο όπου παρέμεινε εκεί καθοδηγώντας το μέχρι το τέλος της ζωής του.

• Τη αυτή ημέρα μνήμη του οσίου πατρός ημών Αθανασίου του Πρεσβυτέρου, ηγουμένου την μονής Βύσοτσκ εν Σερπούχωφ και του μαθητού του Αθανασίου του Νέου.

•     Ο άγιος Αθανάσιος, ο επονομαζόμενος «πρεσβύτερος» ήταν υιός ιερέως του Νόβγκοροντ. Σύντομα εγκατέλειψε τον κόσμο και εισήλθε στη μονή του αγίου Σεργίου του Ραντονέζ, του οποίου έγινε αγαπητός μαθητής. Το 1374 με ευλογία του αγίου Σεργίου ίδρυσε το μοναστήρι του Βύσοτσκ, του οποίου και υπήρξε ο πρώτος ηγούμενος για δεκατέσσερα χρόνια. Στα χρόνια αυτά επιδόθηκε στην προσευχή, στην άσκηση των αρετών και στην αντιγραφή εκκλησιαστικών βιβλίων.

      Το 1388 συνόδευσε τον μητροπολίτη άγιο Κυπριανό στην Κωνσταντινούπολη όπου και εγκαταβίωσε στην μονή Στουδίου. Εκεί ασχολήθηκε και πάλι με την μετάφραση από τα ελληνικά στα σλαβονικά εκκλησιαστικών βιβλίων. Εκοιμήθη εν ειρήνη και ετάφη στην μονή Στουδίου στις αρχές του ΙΕ΄αιώνα.

      Ο μαθητής του Αθανάσιος ο νέος ακολούθησε κι αυτός τα χνάρια του πνευματικού του πατρός. Ήταν τέλειος στη νηστεία και μέγας στην εγκράτεια.  Δίδασκε στους μοναχούς του την καρδιακή προσευχή. Εκοιμήθη εν ειρήνη στις 12 Σεπτεμβρίου 1395.

• Μνήμη του οσίου Βασσιανού του ασκήσαντος παρά τον ποταμό Τίκσεν της Βόλογκντα.

•     Ο άγιος Βασσιανός γεννήθηκε στο χωριό Μπούρτσεφ της επαρχίας Βόλογκντα. Εξασκούσε το επάγγελμα του ράπτη. Σύντομα άναψε μέσα του ο πόθος του μοναχισμού και εγκαταλείποντας τον πρότερο βίο του έγινε μοναχός στη μονή του Τοτέμσκ. Το 1594 αποσύρθηκε σε έρημο τόπο κοντά στον ποταμό Τίκσεν.  Δεν διέκοπτε ποτέ την ησυχία του επιδιδόμενος ακατάπαυστα στην νοερά προσευχή. Φορώντας βαριές αλυσίδες στο σώμα τουέκανε όρθιος ολονύχτια προσευχή η οποία συνοδεύονταν με σκληρή νηστεία. Κάτω δε από τον καλογερικό του σκούφο φορούσε έναν σιδερένιο!

       Επί τριάντα χρόνια έκανε τούτο τον παράδοξο για τους ανθρώπους ασκητικό βίο ανεβαίνοντας μέρα με τη μέρα τα νοητά σκαλοπάτια της πνευματοφόρου κλίμακος.  Εκοιμήθη εν ειρήνη στις 12 Σεπτεμβρίου 1624.

Ταις των σων αγίων πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.