ΙΑ΄(11η) Νοεμβρίου.

• Τη ενδεκάτη του αυτού μηνός, μνήμη του αγίου μεγαλομάρτυρος Μηνά του εν Κοτυαίω.

        Ο άγιος Μάρτυς Μηνάς έζησε στα χρόνια του Διοκλητιανού (304). Η καταγωγή του ήταν από την Αίγυπτο και υπηρετούσε στα αυτοκρατορικά στρατεύματα που στρατοπέδευαν στο Κοτύαιο, στη Φρυγία Σαλουταρία της Μικράς Ασίας. Πενήντα χρονών ήταν τότε ο Μηνάς  και διακρινόταν όχι μόνο για τη δύναμη και την ανδρεία του αλλά και για την σύνεση και την εγκράτεια που είχαν πηγή τον Χριστό.

        Εκείνο τον καιρό ο στρατηγός Φιρμιλιανός συγκέντρωσε διάφορες λεγεώνες  μεταξύ των οποίων και εκείνη του Μηνά με σκοπό να συλλαμβάνουν τους χριστιανούς που αρνούνταν να υπακούσουν στα βασιλικά διατάγματα. Ο Μηνάς σκανδαλίστηκε τόσο πολύ απ’ αυτά τα καταπιεστικά μέτρα, που εξανέστη, πέταξε τη ζώνη του στη γη και σε ένδειξη λιποταξίας διέφυγε στα βουνά κοντά στο Κοτυαίο, για να ζήσει ως ασκητής ανάμεσα στα άγρια θηρία. Όταν έμεινε εκεί για αρκετό χρονικό διάστημα και στερεώθηκε στην πίστη  έλαβε εξ’ ουρανού αποκάλυψη ότι είχε έρθει πλέον η ώρα να προσφερθεί ως μάρτυς του Χριστού.  Κατέβηκε στην πόλη, μια μέρα που οι ειδωλολάτρες τελούσαν μία από τις ασεβείς, πομπώδεις τελετές τους και φώναξε μπροστά σε όλους: «Να ξέρετε ότι ένας και μόνος είναι ο αληθινός Θεός, ο Χριστός και αυτοί που εσείς λατρεύετε δεν είναι παρά κομμάτια ξύλα βουβά και αναίσθητα».

        Οι ειδωλολάτρες έξαλλοι όρμησαν κατά πάνω του, τον κτύπησαν και τον οδήγησαν στον διοικητή της πόλεως ο οποίος άδραξε την ευκαιρία να προσφέρει τα βασανιστήρια του αγίου αθλητού ως διασκέδαση στο πλήθος. Τον μαστίγωσαν αλύπητα και του έτριψαν έπειτα τις πληγές με τρίχες αλόγου. Εν συνεχεία έγδαραν και έκαιγαν τις σάρκες μέχρις ότου αυτές να πέφτουν κατά γης. Υπέστη και άλλα ακόμη βασανιστήρια, και στο τέλος με διαταγή του διοικητού αποκεφαλίστηκε. Λίγο πριν την θανάτωση του ο Μηνάς ζήτησε από κάποιους κρυπτοχριστιανούς  που μπόρεσαν να τον πλησιάσουν να μεταφέρουν τα υπολείμματα του σώματός του στην πατρίδα του  στη Αίγυπτο. Ο τύραννος διέταξε ωστόσο να κάψουν το σώμα του, όμως οι πιστοί μπόρεσαν να σώσουν ένα μέρος από τα τίμια λείψανά του και να τα μεταφέρουν στην Αίγυπτο. Ενταφιάστηκε με τιμές σε έναν τόπο κοντά στην λίμνη Μαρεώτιδα (43 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Αλεξάνδρειας). Ο ναός που ανηγέρθη αργότερα πάνω στον τάφο του, εξελίχθηκε σε κέντρο ενός εκτεταμένου κτηριακού συγκροτήματος που προσείλκυε προσκυνητές από όλο τον κόσμο.

        Ο άγιος Μηνάς τιμάται ιδιαιτέρως στο Ηράκλειο Κρήτης διότι εκεί ο άγιος έσωσε κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας του έλληνες που είχαν συναχθεί στον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Μηνά για να εορτάσουν το Πάσχα. Οι τούρκοι σχεδίαζαν να τους σφάξουν, όμως ο άγιος  εμφανίστηκε με τη μορφή τρομερού καβαλάρη ο οποίος διέσπειρε  τον πανικό ανάμεσα στους τούρκους και έσωσε τους χριστιανούς.

       Πιο πρόσφατα ακόμη,  στο Ελ-Αλαμέιν κοντά στην Αλεξάνδρεια, (αραβική παραφθορά του ονόματος του αγίου Μηνά) οι ναζιστές επιτέθηκαν σε κάποιες μικρές συμμαχικές δυνάμεις, μεταξύ των οποίων ήταν και  κάποιοι λιγοστοί έλληνες. Τη νύχτα εμφανίστηκε ο άγιος Μηνάς εν μέσω του γερμανικού στρατοπέδου επικεφαλής ενός καραβανιού. Η εμφάνιση αυτή προκάλεσε τρόμο και πανικό στους γερμανούς και υπονομεύοντας το ηθικό τους συνέβαλε στην λαμπρή νίκη των συμμάχων.

• Τη αυτή ημέρα μνήμη του αγίου μεγαλομάρτυρος Βίκτωρος.
• Μνήμη της αγίας μάρτυρος Στεφανίδος.
• Μνήμη του αγίου μάρτυρος Δρακωνά.
• Μνήμη των αγίων ιερομαρτύρων Βικεντίου της Σαραγόσσης, αρχιδιακόνου και Βαλερίου επισκόπου.
• Μνήμη του οσίου πατρός ημών Θεοδώρου ηγουμένου του Στουδίου, του Ομολογητού.
• Τη αυτή ημέρα, μνήμη του οσίου Μαξίμου του εν Μόσχα, δια Χριστόν σαλού και θαυματουργού.
• Μνήμη του οσίου Στεφάνου Ουρόσιτσα, ηγεμόνος της Σερβίας.
• Μνήμη του αγίου Στεφάνου Ούρεση Γ, βασιλέως της Σερβίας και κτίτορος της Μονής Ντέτσανι.
• Μνήμη των οσίων Ευφραίμ, Ευθυμίου , Νέστορος των Ντέτσανι
• Τη αυτή ημέρα μνήμη του αγίου πατρός ημών Μαρτίνου του Ελεήμονος, επισκόπου Τουρώνης.

Ταις των σων αγίων Χριστέ ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς , αμήν.