Έξοδος ζ) Το ιερό θυσιαστήριο και οι ιερείς αυτού.
Ο Μωυσής ανέβηκε στην κορυφή του όρους Σινά, όπου εκεί παρέμεινε 40 μέρες δίχως τροφή και νερό μέσα στη φωτεινή νεφέλη της παρουσίας του Θεού. Εκεί ο Κύριος του έδωσε οδηγίες για την ίδρυση της Σκηνής του Μαρτυρίου. Βάση αυτών των οδηγιών όλοι οι ισραηλίτες εν αρχή έπρεπε να προσφέρουν χρυσό, άργυρο, χαλκό και πορφύρα υλικά για την κατασκευή του Θυσιαστηρίου. Το γεγονός ότι ο Θεός ζήτησε χαλκό και όχι σίδηρο είναι στοιχείο ότι το κείμενο ανέρχεται στο 1200 π.Χ δηλ. στην εποχή του χαλκού, δείγμα της ιστορικής αξιοπιστίας της Βίβλου.
Ο Κύριος έδωσε ακριβή και λεπτομερή περιγραφή για την κατασκευή της Κιβωτού, διότι Αυτός ήταν ο αρχιτέκτων του παλατίου Του.
Η Κιβωτός της Διαθήκης: Το ιερότερο μέρος της Σκηνής του θυσιαστηρίου ήταν η Κιβωτός και συγκεκριμένα το ιλαστήριο αυτής το οποίο θεωρούνταν ως θρόνος του Θεού. Από κει μιλούσε ο Θεός στο λαό Του. Εντός του Ιλαστηρίου ήταν τοποθετημένες οι πλάκες της Διαθήκης, η στάμνα με ο μάνα και η ράβδος του Ααρών η βλαστήσασα.
Το Ιλαστήριο ήταν το μέσο εξιλασμού των Εβραίων, καθόσον τούτο εραντίζετο με το αίμα της θυσίας των προσφερομένων ζώων προς συγχώρηση των αμαρτιών τους. Τη λέξη Ιλαστήριο χρησιμοποιεί και ο Απ. Παύλος για τον Χριστό ο Οποίος λύτρωσε το ανθρώπινο γένος από τα δεσμά του θανάτου.. (Ρωμ. 3,25).
Στην Κιβωτό της Διαθήκης κατασκευάστηκαν δύο Χερουβείμ τοποθετημένα το ένα αντικρυστά από το άλλο. Τα Χερουβείμ είναι ανώτεροι άγγελοι, οι οποίοι εδώ είχαν μορφή ανθρώπου. Ταύτα ήσαν υπό της υπηρεσίας του Θεού και δεν παρείχαν στους Ιουδαίους καμία πρόφαση ειδωλολατρίας.
Η τράπεζα των άρτων της προθέσεως: Η τράπεζα των άρτων της προθέσεως ήταν περίπου ίση σε διαστάσεις με τη Κιβωτό της διαθήκης. Τρία πράγματα κοσμούσαν την τράπεζα: α) Διακοσμητική κορνίζα χρυσή στο πάνω μέρος και γύρω-γύρω, β) Μία λωρίδα πλάτους μιας παλάμης μεταξύ των ποδών της τραπέζης προς στερέωσή της, γ) Στεφάνη κυματιστή γύρω-γύρω της τραπέζης προς διακόσμηση.
Πάνω στην Τράπεζα βρίσκονταν τα τρυβλία που ήταν δίσκοι στους οποίους πάνω έθεταν τους άρτους της προθέσεως. Υπήρχαν επίσης θήκες για το λιβάνι, τα σπονδεία που ήταν δοχεία οίνου προς θυσία και μικρά ποτηράκια για την άντληση του οίνου.
Η επτάφωτος λυχνία, η οποία συμβόλιζε την επαγρύπνηση· όχι μόνο με το φως που έδινε αλλά και με τη μορφή της ανθισμένης αμυγδαλιάς που είχε.
Τέσσερα καλύμματα της Σκηνής του Μαρτυρίου: Το πρώτο κάλυμμα είχε πάνω του ραμμένα Χερουβείμ και κάλυπτε όλη τη σκηνή του μαρτυρίου.
Το δεύτερο κάλυμμα, ήταν κατασκευασμένο από μαλί αιγών και είχε ως σκοπό να προστατεύσει το πρώτο λινό κάλυμμα.
Το τρίτο κάλυμμα ήταν κατασκευασμένο από δέρμα κριαριού και το τέταρτο από δέρμα αλεπούς ή φώκιας και σκοπό είχαν τη προστασία της Σκηνής από τη βροχή. Το χρώμα τους ήταν κυανό.
Η Σκηνή του Μαρτυρίου χωρίζονταν δια παραπετάσματος στα Άγια και στα Άγια των Αγίων. Στα Άγια ήταν τοποθετημένη η Τράπεζα της προθέσεως και η χρυσή λυχνία, ενώ μέσα στα Άγια των Αγίων ήταν τοποθετημένη η Κιβωτός του Μαρτυρίου. Τέλος υπήρχε και ένα ακόμη παραπέτασμα στη θύρα της Σκηνής του Μαρτυρίου.
Το θυσιαστήριο των ολοκαυτομάτων βρίσκονταν εντός της αυλής της Σκηνής και εκεί κατακαίονταν τα ζώα της θυσίας. Η αυλή της Σκηνής είχε μήκος 100 πήχεων με τη θύρα της εισόδου να βρίσκεται στο Ανατολικό μέρος αυτής ώστε ακόμη και ο ήλιος να την προσκυνά και οι ισραηλίτες να μη προσκυνούν τον ήλιο που είναι κτίσμα άλλα τον Δημιουργό.
Ο σκοπός της Αυλής ήταν εκεί να τοποθετηθεί το θυσιαστήριο των ολοκαυτομάτων, όπου εκεί ο λαός προσέφερε τις θυσίες του. Στα Άγια έμπαιναν μόνον οι ιερείς και στα Άγια των Αγίων μόνο ο αρχιερεύς και αυτός άπαξ μόνο του έτους.
Το θυσιαστήριο των θυμιαμάτων: Μήκους 1m και πάχους 50cm από χρυσό ήταν το θυσιαστήριο των θυμιαμάτων στο οποίο ο ιερεύς έκαιγε θυμίαμα το πρωί κατά την προσφορά της θυσίας και το απόγευμα όταν άναβε ο Ααρών τους λύχνους.
Οι τεχνίτες που εξέλεξε ο Θεός για την κατασκευή της Σκηνής του Μαρτυρίου ήταν ο Βεσελεήλ και ο βοηθός του Ελιάβ.
Η εγκατάσταση της Ααρωνικής ιεροσύνης: Ο Θεός κάλεσε τον Μωυσή δίδοντάς του εντολή να ετοιμάσει τον Ααρών και τους υιούς του Ναβάδ, Αβιούδ, Ελεάζαρ, Ιθάμαρ στο ιερατικό αξίωμα. Ο Μωυσής είχε το ρόλο του μεσίτη στην παλαιά λατρεία.
Ικανοί ιεροράπτες χαριτωμένοι από τον Κύριο έπρεπε να αναλάβουν την κατασκευή των αμφίων.
Παραθέτουμε παρακάτω τα αρχιερατικά άμφια και τη σημασία που αυτά είχαν:
Α) επωμίς ή εφώδ: Ήταν άμφιο του αρχιερέως το οποίο αποτελούνταν από δύο υφασμάτινα τεμάχια τα οποία κάλυπταν το στήθος και ράχη του αρχιερέως. Τα δύο υφάσματα συνδεόταν μεταξύ τους με τιράντες στους ώμους, εξ’ ου και επωμίς. Το άμφιο αυτό ήταν πολυτιμότατο διότι ήταν κατασκευασμένο από χρυσές κλωστές και εξαίρετο βύσσο. Είχε ποικίλα χρώματα κυανό, ερυθρό, , ξανθό. Ήταν λίαν εντυπωσιακό. Ο Θεός ήθελε δια της εξωτερικής λάμψεως να οδηγήσει στην εσωτερική αξία του αμφίου αυτού.
Στις δύο επωμίδες ήταν τοποθετημένοι αντίστοιχα δύο πολύτιμοι λίθοι που είχαν πάνω τους σκαλισμένα τα ονόματα των 12 φυλών του Ισραήλ. Εμφανιζόμενος ο Ααρών έτσι ενώπιον του Θεού υπενθύμιζε σ’ Αυτόν όλο τον λαό.
Β) Περιστήθιο, το Λογείον της κρίσεως: Με το ίδιο ύφασμα που ήταν κατασκευασμένο το εφώδ, ήταν και το λογείον της κρίσεως. Αυτό ήταν το πολυτιμότερο αρχιερατικό άμφιο. Είχε κρεμασμένες πάνω του τέσσερις σειρές πολύτιμων λίθων. Τρεις λίθοι ήταν σε κάθε σειρά. Σε κάθε λίθο ήταν χαραγμένο ένα όνομα των υιών Ισραήλ. Οι λίθοι αυτοί κρέμονταν στο στήθος του αρχιερέως σημαίνοντας πως αυτός είχε στην καρδιά του όλο το λαό ενώπιον του Θεού. Ονομαζόταν λογείον της κρίσεως, διότι δι’ αυτού ο Θεός εξέδιδε τις αποφάσεις Του. Ήταν όμοιο περίπου με το εγκόλπιο του σημερινού αρχιερέως. Προσέφερε τη δήλωση και την αλήθεια (εξ. 28,26) που ήταν δηλ. η Θεία αποκάλυψη και η επιβεβαίωση αυτής.
Γ) Ποδήρης χιτών: Υποδύτη καλεί η Γραφή τον εσωτερικό χιτώνα. Επ’ αυτού έπιπτε το εφώδ. Δεν έφθανε μέχρι των πελμάτων των ποδών αλλά λίγο πάνω απ’ αυτά. στο κάτω μέρος του χιτωνίου κρέμονταν χρυσά κουδουνάκια και καρποί ροδιάς ώστε αυτά προξενώντας θόρυβο να θυμίζουν στον αρχιερέα Εκείνον που διέταξε την κατασκευή αυτών.
Δ) Αρχιερατική μίτρα: επί της κεφαλής υπήρχε κίδαρις, ένα είδος σκεπάσματος της κεφαλής. Αυτή κάλυπτε το μέτωπο του αρχιερέως με μία ταινία η οποία έφερε ένα χρυσό πέταλο στο οποίο πάνω ήταν γραμμένο το όνομα του Θεού. Η αγιότητα αυτού του πετάλου εξάγνιζε τις προσφορές του λαού από την αμαρτία. Στην κορυφή της μίτρας υπήρχε μία τούφα μαλλιών, η οποία μιμούμενη τον ουρανό είχε το χρώμα αυτού δηλώνοντας πως ο αρχιερεύς ήταν ουράνιος πολίτης.
Ενδύματα των ιερέων: Χιτών, ζώνη, κίδαρις, περισκελίς ήταν τα άμφια των ιερέων τα οποία ομοίαζαν με αυτά του αρχιερέως και γι’ αυτό δεν περιγράφονται εκτενώς στη Γραφή.
Το τυπικόν της χειροτονίας των ιερέων: Κατά την χειροτονία του Ααρών και των υιών του στο αρχιερατικό και ιερατικό αξίωμα αντίστοιχα έπρεπε να ακολουθηθεί το εξής τυπικό: πλύσιμο των χειροτονουμένων, ένδυση αυτών με τα άμφια, χρίσις δι’ αγίου ελαίου, σύμβολο εκχύσεως της θείας χάριτος, θυσία μόσχου υπέρ των ιερέων προς καθαγιασμό τους, προσφορά των πολυτιμοτέρων μερών του ζώου στο Θεό. Συγκεκριμένα αφιερώνονταν στο Θεό το στέρνο του ζώου ως σύμβολο της κάλυψης της γαστριμαργίας, οι νεφροί ως προστασία από τις σαρκικές ηδονές, το ήπαρ ως αντιμετώπιση του θυμού. (ερμηνεία συμβολισμών κατά τον Θεοδώρητο). Κατόπιν τα μολυσμένα μέρη του ζώου ( δέρμα, κόπρος μετά των εντέρων) καίονταν εκτός του θυσιαστηρίου.
Κατόπιν έπρεπε να ακολουθήσει η θυσία δύο κριών. Το πρώτο αφού καθαρίζονταν έπρεπε να καεί ολόκληρο ως ολοκαύτωμα, σύμβολο της ολοκληρωτικής αφοσίωσης στο Θεό.
Με το αίμα του λοβού του δεύτερου κριαριού το οποίο ονομαζόταν κριός της τελείωσης, θα αλείφονταν το δεξί αυτί, το άκρο της δεξιάς χειρός, το άκρο του δεξιού ποδός ως έκφραση υπακοής και εφαρμογής του θείου θελήματος.
Εν τέλει γινόταν ραντισμός δια αίματος και ιερού ελαίου των υιών του Ααρών. Η τοποθέτηση των θυσιών διά των χειρών του Μωυσέως στα χέρια των ιερέων και κατόπιν η μεταφορά τους στο θυσιαστήριο εγκαινιάζει τους ιερείς στις θυσίες και χειροτονεί αυτούς. Τέλος ακολουθεί το ιερό δείπνο το οποίο δηλώνει την ένωση Θεού και Ισραήλ.
Επτά ημέρες επαναλήφθηκε το τυπικό αυτό της χειροτονίας.
Εν τέλη ο Θεός υπενθύμισε στον Μωυσή τη σπουδαιότητα της τήρησης της αργίας του Σαββάτου και έπαυσε πλέον να του μιλά.