Ορθοδοξία στην Ασία
ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
Όσο καιρόστην Παλαιστίνη κυριαρχούσαν οι Μαμελούκοι δεν πήγαιναν στους Αγίους Τόπους προσκηνυτές και το πατριαρχείο είχε βυθιστεί στη φτώχεια. Το 1517 κυρίεψαν την Παλαιστίνη οι Οθωμανοί Τούρκοι κι έτσι τα πράγματα άλλαξαν. Ο Σουλτάνος Σελίμ Α΄ αναγνώρισε την κυριότητα των προσκυνημάτων στους Ορθοδόξους.
Το ιζ΄ αι. δόθηκαν σημαντικά προνόμια στους Ρωμαιοκαθολικούς. Όμως με παρέμβαση του πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεοφάνη και του Κύριλλου Λούκαρη καθώς και με την υποστήριξη του πρεσβευτή της Ολλανδίας Κορνηλίου Άγα τα προσκυνήματα επιστράφηκαν στους Ορθοδόξους.
Και πάλι όμως το 1695 με διάταγμα των Τούρκων η κυριότητα των προσκυνημάτων δόθηκε στους Δυτικούς και με την Γαλλοτουρκική συνθήκη του 1740 η κατάσταση αυτή εδραιώθηκε. Όμως και πάλι το 1757 με φιρμάνι και πάλι επανατακτοποιήθηκε η κατάσταση υπέρ των Ορθοδόξων αλλά επετράπη η χρήση τους και από τους Ρωμαιοκαθολικούς.
Το 1808 ο ναός της Αναστάσεως κάηκε και οι Ορθόδοκοι με εράνους κατόρθωσαν να τον επισκευάσουν.
Στα μέσα του ΙΘ΄ αι. ιδρύθηκε πάλι Λατινικό πατριαρχείο στα Ιεροσόλυμα και άρχισαν οι Ρωμαιοκαθολικοί με την Ουνία τον προσηλυτισμό.
Το 1858 οι Ρώσοι εισχώρησαν στα Ιεροσόλυμα ιδρύοντας την «Ρωσική Αυτοκρατορική Παλαιστίνειο Εταιρεία». Ίδρυσαν επίσης σχολεία, νοσοκομεία, ναούς και μοναστήρια.
Το 1948 ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ και περιέλαβε εδάφη που ανήκαν στην Ιορδανία. Το 1967 η Ιερουσαλήμ έγινε πρωτεύουσα του Ισραήλ.
Το πατριαρχείο προεδρεύει και εμπεριέχει 10 μητροπόλεις: 1) Πέτρας, 2) Καισαρείας, 3) Ναζαρέτ, 4) Γεράσων, 5) Λύδδης, 6) Σεβαστείας, 7) Κυριακουπόλεως, 8) Ιορδάνου, 9) Ιεραπόλεως και 10) Διοκαισαρείας.
Υπάρχει επίσης η Αγιοταφική αδελφότητα που έχει ηγούμενο τον πατριάρχη. Σημαντικό μοναστήρι του Αγίου Σάββα.
Το πατριαρχείο Αντιοχείας
Το 1269 η έδρα του πατριαρχείου μεταφέρθηκε στη Δαμασκό.
Όταν έγινε πατριάρχης ο Κύριλλος, παιδί 15 χρονών ο λαός ξησηκώθηκε και το πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως έξέλεξε τον Νεόφυτο (1672), όμως ο Κύριλλος έγινε πατριάρχης Λαοδικείας και εξακολούθησε να ταράζει την εκκλησία.
Ο πατριάρχης Σίλβεστρος (1724-1766) βρήκε το πατριαρχείο σε πολύ δύσκολη θέση, γιατί οι Ρωμαιοκαθολικοί είχαν παρασύρει πολλούς ορθόδοξους, αλλά και γιατί είχε χειροτονηθεί αντικανονικά και άλλος πατριάρχης, ο Κύριλλος Γ΄.
Το 1744 ίδρυσαν το πατριαρχείο των Γραικομελχιτών. Το Οικουμενικό πατριαρχείο κάλεσε δύο συνόδους αντιπαπικές το 1722 και το 1727.
Το 1882 ο αρχιμανδρίτης Πορφύριος Ουσπένκη επισκέφθηκε τη Συρία και την Παλαιστίνη και διαπίστωσε ότι εκεί μπορεί να αναπτυχθεί ρωσική κίνηση και άρχισε έτσι μία ανθελληνική προπαγάνδα.
Το 1850 παρατηρήθηκε δοχογνωμία για την καταγωγή του πατριάρχη Αντιοχείας, όμως πάλι εξελέγη και πάλι στην Κωνσταντινούπολη ο Ιερόθεος (1850-1884). Στην εποχή του έγινε εμφύλιος πόλεμος με σφαγές χιλιάδων χριστιανών από το 1860 και έπειτα. Οι σφαγές σταμάτησαν το 1860 όπου και ο Λίβανος κέρδισε την ανεξαρτησία του.
Το 1899 με επεμβάσεις των ρώσων, εξελέγη ο Λαοδικείας Μελέτιος Ντουμάνι. Το πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και τα άλλα της
Ανατολής διέκοψαν τις σχέσεις τους μαζί του γιατί θεώρησαν την εκλογή του αντικανονική, ενώ ο Μελέτιος άρχισε σφοδρό πόλεμο εναντίον των ελλήνων, έβγαλε την ελληνική γλώσσα από την λατρεία και έδιωξε όλους τους Έλληνες ιεράρχες.
Μετά τον Μελέτιο, εξελέγη ο Γρηγόριος (1906) τον οποίο τον Οικουμενικό πατριαρχείο εν τέλει τον αναγνώρισε κι έτσι επικράτησε ειρήνη.
Το 1929 εκελέγη ο Αλέξανδρος με τον οποίο δημιουργήθηκε και πάλι διχασμός γιατί 7 μητροπολίτες εξέλεξαν τον Αρσένιο Λαοδικείας. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο επενέβη και το θέμα έληξε το 1931 με τον Αλέξανδρο να επικρατεί.
Το 1958 εξελέγη ο Θεοδόσιος Στ΄ ο οποίος σπούδασε στη Θεολογική σχολή της Χάλκης και μετά απ’ αυτό ο Ηλίας (1970) μητροπολίτης Χαλεπίου. Η΄τα αυτός ελληνομαθής και μετέφρασε πολλά ελληνικά έργα στα Αραβικά. Πέθανε το 1979 και τον διαδέχθηκε ο Ιγνάτιος Χακήμ, μητροπολίτης Λαοδικείας.
Το πατριαρχείο διοικείται από 13μελή σύνοδο με πρόεδρο τον πατριάρχη:
- Στην Συρία με έδρα την Δαμασκό
- Βερρίας και Αλεξανδρέττας με έδρα το Χαλέπι
- Βύβλου και Βοτρύων με έδρα την Χάντεθ
- Ηλιουπόλεως και Σελευκείας με έδρα τη Ζάχλε
- Τριπόλεως και Χώρας με έδρα την Τρίπολη
- Τύρου και Σιδώνος με έδρα το Μεριαγιούν
- Στην Τουρκία Αμίδης
- Θεοδοσιουπόλεως με έδρα το Ερζερούμ
- Ταρσού και Αδάνων με έδρα τη Μερσίνη
- Βαγδάτης και Κουβέιτ με έδρα τη Βαγδάτη
- Βορείου Αμερικής με έδρα την Ν. Ιερσέη
- Μπουένος Άιρες
- Σαν Πάολο
Στο πατριαρχείο υπάρχουν 20 μοναστήρια και Θεολογική Σχολή στη Μονή Μπαλαμάντ.
Η μητρόπολη Νέας Ζηλανδίας και εξαρχία Ινδιών, Κορέας και Ιαπωνίας. Ιδρύθηκε το 1970. Στη Ν. Ζηλανδία υπάρχουν 7 κοινότητες όπου λειτουργούν ελληνικά κατηχητικά σχολεία.